Chúng Ta Đang Bắt Đầu “Năm A”: Điều Gì Độc Đáo Về Năm Phụng Vụ Này?

Đó là Năm Phụng vụ theo Thánh Matthêu – Năm của Nước Trời. Dưới đây là tổng quan để chúng ta bắt đầu.

Chào mừng bạn đến với Năm Phụng vụ A, năm mà các bài đọc Tin Mừng trong Thánh lễ chủ yếu được trích từ Tin Mừng theo Thánh Matthêu. Thật tốt khi bắt đầu năm mới bằng cách xem xét những điểm độc đáo trong quyển sách đầu tiên này của Tân Ước.

Trước hết, Tin Mừng theo Thánh Matthêu nói về Nước Trời.

Nếu bạn thấy khó hiểu về cụm từ “Nước Trời” (Vương quốc Thiên đàng) – điều này có thể dễ hiểu, vì ngày nay chúng ta chỉ chủ yếu bắt gặp các vương quốc trong truyện cổ tích – thì cách mà bản Kinh Thánh Giêrusalem nguyên thủy mô tả về nó có thể hữu ích.

Người ta gọi Tin Mừng theo Thánh Matthêu là “bản hiến chương vĩ đại của trật tự mới, mà trong Chúa Kitô, hoàn tất kế hoạch của Thiên Chúa.”

Người mở ra một trật tự mới, một vương quốc mới, bởi vì, trong Tin Mừng theo Thánh Matthêu, Chúa Giêsu được tuyên bố là Con Thiên Chúa. Các tông đồ của Người đã nói như vậy khi Người đi trên mặt nước, và khi Người hỏi thẳng các tông đồ rằng Người là ai.

Chúa Giêsu nói như vậy trong những dụ ngôn về chính mình, và những kẻ chống đối Người gọi Người là Con Thiên Chúa trên thập giá.

Thứ hai, Tin Mừng theo Thánh Matthêu cho chúng ta những chi tiết khó quên mà chúng ta không tìm thấy ở bất kỳ nơi nào khác.

Chúng ta chỉ nghe từ Thánh Matthêu về việc truyền tin cho Giuse – nhưng cũng về các nhà chiêm tinh, ngôi sao lạ và sự chống đối của vua Hêrôđê Cả. Chỉ riêng Thánh Matthêu mới cho chúng ta biết rằng Chúa Giêsu hiền lành và khiêm nhường trong lòng, và ách của Người thì êm ái và gánh của Người thì nhẹ nhàng.

Thánh Matthêu cho chúng ta lời chỉ dẫn tuyệt vời nhất về Con đường Nước Trời, trong cách trình bày phổ biến nhất (và đầy đủ nhất) về các Mối Phúc và các công việc của lòng thương xót. Hầu hết các chi tiết độc đáo trong Tin Mừng này đều nói về Nước Trời.

Chỉ trong Tin Mừng này, chúng ta mới biết rằng Nước Trời giống như một cánh đồng lúa mì và cỏ dại, một lưới cá tốt và cá xấu – nhưng cũng giống như một viên ngọc quý giá và một kho báu trong một cánh đồng.

Và Thánh Matthêu cũng cho chúng ta lời tuyên bố rõ ràng nhất về quyền tối thượng của Phêrô và chìa khóa Nước Trời, món quà vĩ đại mà Thiên Chúa đã ban cho chúng ta trong Giáo hội – trong cuộc đời của Người, và sau khi Người lên trời.

Thứ ba, Tin Mừng kể câu chuyện về Nước Trời qua nhiều giai đoạn.

Thánh Matthêu cho chúng ta thấy mạch truyện về Nước Trời, và chúng ta đã thấy điều đó ngay trong Mùa Vọng và Mùa Giáng Sinh.

Chuẩn bị Nước Trời. Tin Mừng theo Thánh Matthêu bắt đầu bằng một gia phả (Tin Mừng cho ngày Giáng Sinh!) cho thấy Chúa Giêsu xuất thân từ dòng dõi Đavid và Abraham; và chương 1-2 cho chúng ta biết Người bắt đầu từ những điều nhỏ bé như thế nào.

Công bố Nước Trời. Khi Gioan Tẩy Giả nói: “Hãy sám hối, vì Nước Trời đã gần đến!” vào Chúa nhật II Mùa Vọng, ngài bắt đầu sứ điệp mà Chúa Giêsu đã khai triển trong các chương 3-7.

Những bằng chứng về Nước Trời. Gioan Tẩy Giả hỏi liệu Chúa Giêsu có phải là “Đấng phải đến” trong Chúa nhật III Mùa Vọng hay không, và Chúa Giêsu trả lời bằng những bằng chứng mà Người tiếp tục cho chúng ta thấy trong các chương 8-10.

Giáo Hội và Nước Trời. Thánh Matthêu trình bày Hội Thánh như phiên bản trần thế đầu tiên của Nước Trời, với các quy tắc về cách sống trong đó, trong các chương 14-17.

Thời kỳ cuối cùng. Chúng ta thấy Chúa Giêsu mô tả về thời kỳ cuối cùng trong Chúa nhật I Mùa Vọng, nhưng nhiều hơn trong các chương 19-25.

Sự chiến thắng của Đức Vua. Tất nhiên, cái chết, sự phục sinh và lên trời của Chúa Giêsu đã kết thúc Tin Mừng của Ngài trong các chương 26-28.

Thứ tư, Chúa Giêsu ứng nghiệm tất cả các lời ngôn sứ của người Do Thái – và sau đó vượt xa hơn nữa.

Thánh Matthêu nhấn mạnh rằng Chúa Giêsu giống như, nhưng vĩ đại hơn, những nhân vật trong Cựu Ước.

Giống như Môsê, trong Tin Mừng này, Chúa Giêsu ban lề luật từ trên núi, nhưng khi trích dẫn lề luật, Người nói thêm, “Nhưng Ta bảo rằng…” Thánh Matthêu trình bày Chúa Giêsu như Người Tôi Tớ Đau Khổ của ngôn sứ Isaia. Trong Tin Mừng theo Thánh Matthêu, Chúa Giêsu vĩ đại hơn Giôna, vĩ đại hơn Salomon, và vĩ đại hơn Đền Thờ của Người, Người cũng biến đổi Lễ Vượt Qua – và hứa hẹn một đại lễ lớn hơn sẽ đến.

Nhưng sau đó, trong Tin Mừng này, Chúa Giêsu còn đi xa hơn nữa. Người mở ra cho toàn thế giới vương quốc từng thuộc về Dân được Tuyển chọn của Người, nói với chúng ta rằng “nhiều người” sẽ đến từ tận cùng trái đất để ngồi vào bàn tiệc với Abraham, Isaac và Giacop. Người nói rằng vườn nho mà Người đã chăm sóc cho Dân được Tuyển chọn của Người trong suốt Cựu Ước sẽ có những người mới đến thuê; và bữa tiệc của Người trước đây chỉ dành cho khách mời, giờ đây mở cửa cho công chúng.

Suy cho cùng, như Thánh Matthêu đã tường thuật, Chúa Giêsu là vị vua đã nhận được “mọi quyền hành trên trời dưới đất” nhưng vương quốc của Người thuộc về những người bé mọn và nghèo hèn, vương quốc mà sự công chính được đặt lên hàng đầu, và những ai theo Người được giao phó “làm cho muôn dân trở thành môn đệ.”

Và, một cách an ủi, Thánh Matthêu đảm bảo với chúng ta rằng Chúa Giêsu phán: “Này đây, Thầy luôn ở cùng các con mọi ngày cho đến tận thế.”

Tác giả: Tom Hoopes – Nguồn: Aleteia (30/11/2025)
Chuyển ngữ: Lm. Phil. M. Nguyễn Hoàng Nguyên

(Từ: giaophanvinhlong.net)