Bài đọc 1: 1 V 17,10-16
Bà goá lấy bột làm một chiếc bánh nhỏ và đem ra cho ông Ê-li-a.
Bài trích sách các Vua quyển thứ nhất.
10 Ngày ấy, ngôn sứ Ê-li-a đứng dậy đi Xa-rép-ta. Khi đến cổng thành, ông thấy có một bà goá đang lượm củi. Ông gọi bà ấy và nói : “Bà làm ơn đem bình lấy cho tôi chút nước để tôi uống.” 11 Bà ấy liền đi lấy nước. Ông gọi bà và nói : “Bà làm ơn lấy cho tôi miếng bánh nữa !” 12 Bà trả lời : “Có Đức Chúa, Thiên Chúa hằng sống của ông, tôi thề là tôi không có bánh. Tôi chỉ còn nắm bột trong hũ và chút dầu trong vò. Tôi đang đi lượm vài thanh củi, rồi về nhà nấu nướng cho tôi và con tôi. Chúng tôi sẽ ăn rồi chết.” 13 Ông Ê-li-a nói với bà : “Bà đừng sợ, cứ về làm như bà vừa nói. Nhưng trước tiên, bà hãy lấy những thứ đó mà làm cho tôi một chiếc bánh nhỏ, và đem ra cho tôi, rồi sau đó bà sẽ làm cho bà và con bà. 14 Vì Đức Chúa, Thiên Chúa của Ít-ra-en phán thế này :
‘Hũ bột sẽ không vơi
vò dầu sẽ chẳng cạn
cho đến ngày Đức Chúa
đổ mưa xuống trên mặt đất’.”
15 Bà ấy đi và làm như ông Ê-li-a nói ; thế là bà ấy cùng với ông Ê-li-a và con bà có đủ ăn lâu ngày. 16 Hũ bột đã không vơi, vò dầu đã chẳng cạn, đúng như lời Đức Chúa đã dùng ông Ê-li-a mà phán.
Đ.Ca tụng Chúa đi, hồn tôi hỡi !
6bChúa là Đấng giữ lòng trung tín mãi muôn đời,7axử công minh cho người bị áp bức,
ban lương thực cho kẻ đói ăn.
Đ.Ca tụng Chúa đi, hồn tôi hỡi !
7bChúa giải phóng những ai tù tội,8Chúa mở mắt cho kẻ mù loà.
Chúa cho kẻ bị dìm xuống đứng thẳng lên,
Chúa yêu chuộng những người công chính.
Đ.Ca tụng Chúa đi, hồn tôi hỡi !
9Chúa phù trợ những khách ngoại kiều,
Người nâng đỡ cô nhi quả phụ,
nhưng phá vỡ mưu đồ bọn ác nhân.10Chúa nắm giữ vương quyền muôn muôn thuở,
Xi-on hỡi, Chúa Trời ngươi hiển trị ngàn đời.
Đ.Ca tụng Chúa đi, hồn tôi hỡi !
Đức Ki-tô đã tự hiến tế chỉ một lần, để xoá bỏ tội lỗi muôn người.
Bài trích thư gửi tín hữu Híp-ri.
24 Thưa anh em, Đức Ki-tô đã chẳng vào một cung thánh do tay người phàm làm ra, vì cung thánh ấy chỉ là hình bóng của cung thánh thật. Nhưng Người đã vào chính cõi trời, để giờ đây ra đứng trước mặt Thiên Chúa chuyển cầu cho chúng ta. 25 Người vào đó, không phải để dâng chính mình làm của lễ nhiều lần, như vị thượng tế mỗi năm phải đem theo máu của loài khác mà vào cung thánh. 26 Chẳng vậy, Người đã phải chịu khổ hình nhiều lần, từ khi thế giới được tạo thành. Nhưng nay, vào kỳ kết thúc thời gian, Người đã xuất hiện chỉ một lần, để tiêu diệt tội lỗi bằng việc hiến tế chính mình. 27 Phận con người là phải chết một lần, rồi sau đó chịu phán xét. 28 Cũng vậy, Đức Ki-tô đã tự hiến tế chỉ một lần, để xoá bỏ tội lỗi muôn người. Người sẽ xuất hiện lần thứ hai, nhưng lần này không phải để xoá bỏ tội lỗi, mà để cứu độ những ai trông đợi Người.
Ha-lê-lui-a. Ha-lê-lui-a.
Phúc thay ai có tâm hồn nghèo khó,
vì Nước Trời là của họ. Ha-lê-lui-a.
Bà goá nghèo này đã bỏ vào thùng nhiều hơn ai hết.
Tin Mừng Chúa Giê-su Ki-tô theo thánh Mác-cô.
38 Khi ấy, trong lúc giảng dạy, Đức Giê-su nói với đám đông dân chúng rằng : “Anh em phải coi chừng những ông kinh sư ưa dạo quanh, xúng xính trong bộ áo thụng, thích được người ta chào hỏi ở những nơi công cộng. 39 Họ ưa chiếm ghế danh dự trong hội đường, thích ngồi cỗ nhất trong đám tiệc. 40 Họ nuốt hết tài sản của các bà goá, lại còn làm bộ đọc kinh cầu nguyện lâu giờ. Những người ấy sẽ bị kết án nghiêm khắc hơn.”
41 Đức Giê-su ngồi đối diện với thùng tiền dâng cúng cho Đền Thờ. Người quan sát xem đám đông bỏ tiền vào đó ra sao. Có lắm người giàu bỏ thật nhiều tiền. 42 Cũng có một bà goá nghèo đến bỏ vào đó hai đồng tiền kẽm, trị giá một phần tư đồng xu Rô-ma. 43 Đức Giê-su liền gọi các môn đệ lại và nói : “Thầy bảo thật anh em : bà goá nghèo này đã bỏ vào thùng nhiều hơn ai hết. 44 Quả vậy, mọi người đều lấy tiền dư bạc thừa của họ mà đem bỏ vào đó ; còn bà này đã túng thiếu, lại còn bỏ vào đó tất cả những gì bà có, tất cả những gì để nuôi thân.”
(Nguồn: ktcgkpv.org)
—————————-
Suy niệm 1: TGM Giuse Vũ Văn Thiên
Chia sẻ và cảm thông là một nét đẹp truyền thống của người Việt Nam chúng ta. Mỗi khi có thiên tai hoạn nạn, mọi người không phân biệt nguồn gốc, tôn giáo hay chính kiến, đều chung tay góp sức chia sẻ và đỡ nâng những đồng bào gặp nạn. Tục ngữ ca dao Việt Nam có rất nhiều bài diễn tả lòng quảng đại của con cháu Lạc Hồng. “Một miếng khi đói bằng một gói khi no”, “Nhiễu điều phủ lấy giá gương, người trong một nước phải thương nhau cùng”. Những câu ca dao này cho thấy tình liên đới sẻ chia đã ăn sâu vào tâm thức người Việt. Kết quả rất khả quan của các đợt quyên góp trong đại dịch Covid-19 và thiên tai bão lụt gần đây đã chứng minh và cụ thể hóa những lời ca dao từ ngàn đời đó.
Lời Chúa trong Chúa nhật 32 này muốn gửi đến chúng ta thông điệp chính là “lòng quảng đại”.
Trước hết là lòng quảng đại của Thiên Chúa. Thiên Chúa là Đấng quảng đại và giàu lòng thương xót. Dựa trên giáo huấn của mạc khải, Ki-tô hữu tin rằng: Ngài tạo dựng mọi sự mọi loài và trao cho con người quản lý trông nom. Ngài lại ban cho con người vinh quang chỉ kém các thiên thần. Ngài cũng dành phần thưởng cho người công chính là thiên đàng vinh phúc. Thư gửi giáo dân Híp-ri (Bài đọc II) nói với chúng ta: lòng quảng đại của Thiên Chúa đạt tới đỉnh cao qua cái chết của Chúa Giê-su trên thập giá. Hy tế thập giá của Đức Giê-su đã thay thế hoàn toàn hy tế Cựu ước. Của lễ của Giao ước mới không còn là bò, chiên hay những loại sản vật, nhưng chính là Đức Giê-su, Con Thiên Chúa nhập thể làm người. Từ cây thập giá trên đồi Can-vê năm xưa, nguồn ơn thánh vẫn tuôn đổ dồi dào cho mọi thế hệ, đến với mọi nền văn hóa. Cuộc sống con người hiện tại đang là sự đợi chờ. Chúng ta đợi chờ Chúa Giê-su đến trong vinh quang, đó là ngày cánh chung hay ngày tận thế. Tuy vậy, nếu chúng ta không được gặp Đức Giê-su trong ngày cánh chung, thì ai trong chúng ta cũng sẽ được (hoặc phải) gặp Người vào thời điểm sau hết của cuộc đời, tức là giờ chết. Thiên Chúa là Đấng quảng đại và bao dung. Ngài sẵn sàng tha thứ mọi tội lỗi cho chúng ta, nếu chúng ta thành tâm tin tưởng và tuân giữ giáo huấn của Ngài.
Nếu Thiên Chúa quảng đại với tất cả chúng ta, thì chúng ta cũng phải sống quảng đại với anh chị em mình. Hai người phụ nữ, đều là bà góa, được nêu trong hai bài Sách Thánh. Hai người phụ nữ này sống ở hai thời điểm khác nhau trong lịch sử, nhưng lại có chung một điểm, đó là lòng quảng đại. Người phụ nữ ở Xa-rép-ta quảng đại với con người; còn người phụ nữ trong đền thờ Giê-ru-sa-lem lại quảng đại với Thiên Chúa. Một bà giúp đỡ vị ngôn sứ, là người của Thiên Chúa; bà kia công đức cho Đền thờ là nơi Chúa hiện diện. Cả hai đều là những người nghèo khó, nếu không nói là khánh kiệt. Dù vậy, họ vẫn sẵn sàng chia sẻ. Người phụ nữ trong sách Các Vua được thưởng công ngay tức khắc; người phụ nữ trong Tin Mừng được chính Thiên Chúa ghi công.
Trong một trình thuật ngắn, thánh Mác-cô (Bài tin Mừng) lồng ghép lời phê phán của Chúa Giê-su đối với những kinh sư Do Thái và hình ảnh người đàn bà góa. Hai hạng người này thuộc hai đẳng cấp khác nhau trong xã hội và trong tôn giáo. Một người được dân chúng kính trọng; người kia thường bị dân chúng coi thường, hoặc ít là thương cảm. Ấy vậy mà những ông kinh sư lại bị phê bình và kết án; trong khi người đàn bà góa lại được khen ngợi và được nêu gương. Lời Chúa dường như đảo lộn quan niệm và thang bậc giá trị theo cách nhìn thông thường của chúng ta. Qua Tin Mừng hôm nay, Chúa Giê-su muốn khẳng định: đừng đánh giá một người dựa trên địa vị xã hội, y phục hay vai trò tôn giáo, nhưng phải nhìn ở cái tâm và dựa trên nhân phẩm con người.
Tại Việt Nam chúng ta, sau những bê bối về quyên góp và về những hoạt động từ thiện, lòng quảng đại bị biến dạng gây hiểu lầm. Có người làm từ thiện để khoe khoang, phô trương thanh thế. Những người này làm “từ thiện” vì bản thân, cho bản thân hơn là vì người khác và cho người khác. Hãy trả lại cho khái niệm “từ thiện” ý nghĩa chính xác của nó, như câu ngạn ngữ “Của cho không bằng cách cho”. Thánh Phao-lô đã nhắc lại giáo huấn của Chúa Giê-su cho các kỳ mục tại Ê-phê-xô: “Cho thì có phúc hơn là nhận” (Cv 20,35).
Vâng, “của cho” là điều rất đáng quý, thể hiện sự quan tâm, chia sẻ đối với những người còn khó khăn, vất vả, hoàn cảnh đáng thương; song lớn hơn rất nhiều đó là “cách cho” để làm sao người được nhận hỗ trợ, nhận quà cảm nhận được tấm chân tình và tình cảm thiết thực.
+TGM Giu-se Vũ Văn Thiên (Tgp Hà Nội)
—————————-
Suy niệm 2: Lm. Luy Gonzaga Nguyễn Quang Vinh
QUÀ TẶNG
Quà tặng là hình thái sinh hoạt xã hội mang tính giao lưu tỏ tình thân thiện của đôi bên ‘cho’ và ‘nhận’, quà tặng cũng là cách diễn tả câm lặng điều nội tâm muốn giải bày, như vậy quà tặng cũng là lời nói bất thành văn có khi lột được thâm ý sâu xa của người trao tặng. Trong lãnh vực tôn giáo sự giao lưu với Đấng tối cao được thực hiện qua nhiều hình thái như dâng tiến lễ vật, cúng dường, bố thí, công quả …
Phụng vụ hôm nay nói đến quà tặng trong cả ba bài đọc. Bài Đọc 1 (1V 17,10-16) nói đến bà góa Xarépta, trong nạn đói cực kỳ khốn đốn, bà đã dâng một chiếc bánh nhỏ cho tiên tri Êlia. Bà đã dùng nhúm bột cuối cùng dành cho bà và con bà ăn trước khi chết, bà lấy bột đó làm bánh dâng cho người của Thiên Chúa và kết quả, đã có một phép lạ xảy ra: “Thế là bà ấy cùng với ông Êlia và con bà có đủ ăn lâu ngày. Hũ bột đã không vơi, vò dầu đã không cạn, đúng như lời Đức Chúa đã dùng ông Êlia mà phán” (c.15-16). Thiên Chúa đã không thua lòng quảng đại của bà góa nầy, bà cho tất cả cái sinh tồn của mình.
Bài Đọc 2 nói đến quà tặng vĩ đại, tức ơn cứu chuộc mà Đức Giêsu đem lại cho nhân loại bằng sự chết của Người : “Đức Kitô, đã tự hiến tế chỉ một lần để xóa bỏ tội lỗi muôn người” (x. Dt 9, 24-28). Cũng như bà góa Xarépta, Thiên Chúa lấy chính mạng sống mình làm quà tặng cho chúng ta. So với món quà tặng nầy, không thể có quà nào lớn hơn được nữa, và chỉ có Thiên Chúa mới đủ quyền năng ban tặng nhân loại món quà vĩ đại nầy. Bài Tin Mừng (Mc 12, 38-44) tường thuật việc bà góa nghèo hèn bỏ hai xu vào hòm cúng đền thờ, được Đức Giêsu phát hiện và ca khen bà là người dâng cúng hào phóng nhất, bởi vì bà “bỏ tất cả những gì bà có, tất cả những gì để nuôi thân” (c.44). Bà đã thi ân bất cần báo đáp. Bà tuyệt đối phó thác cho Thiên Chúa là nguồn sự sống của bà.
Quà tặng càng lớn, càng nói lên được giá trị của tình yêu dâng hiến. Người Việt Nam thường nói “của ít lòng nhiều”. Thành ngữ này thật đúng cho trường hợp của hai người phụ nữ được nhắc tới hôm nay, bà góa Xarépta và bà góa nghèo trong bài Tin mừng. Giá trị đạo đức trước mặt Thiên Chúa không phải được đo bằng số lượng, vì vạn vật thuộc về Thiên Chúa, Người là chủ muôn loài muôn vật, thật vậy ‘Thiên Chúa muốn tình thương chứ không cần lễ tế’.
Cái nhỏ nhặt bên ngoài không hẳn kém giá trị tâm linh bên trong. Giá trị tinh thần đạo đức nằm nơi sự thiết thân của quà tặng đối với cuộc sống. Cho đi ‘cái duy trì sự sống’ đòi hỏi con người cần phải có lòng yêu mến và sự quảng đại đầy tin tưởng. Dâng hiến quà tặng cho Thiên Chúa mang lại sự thanh thoát tâm hồn cho thí chủ, giải thoát con người khỏi vấn vương của cải vật chất.
Điều đáng ghi nhận là vào thời tiên tri Êlia, đang lúc bà hoàng hậu Idaben đặt ngẫu tượng Ba-an cho toàn thể Ítraen tôn thờ, thì bà góa Xarépta lại đón tiếp người của Thiên Chúa là Êlia, và tiên tri đã chúc phúc lành cho bà. Việc làm của bà góa này như lời loan báo mối phúc thật mà sau này theo chân Êlia, Đức Giêsu chúc phúc lành cho người đàn bà góa nghèo khổ, khi bỏ 2 xu vào hòm tiền dâng cúng đền thờ. Vật chất và tâm linh không có cùng đơn vị đo lường như nhau, Thiên Chúa nhìn tận đáy tâm hồn của từng con người và thẩm định về họ.
Giống như bà góa thời Êlia, bà góa thời Đức Giêsu cũng đã dâng hiến tất cả của độ nhật làm quà tặng cho đền thờ, cả hai bà góa đều dâng chính sự nghèo khó túng ngặt của mình trong niềm tin và phó thác tuyệt đối vào Thiên Chúa. Họ dâng chính sự sống của họ. Cho hết, không còn gì ! Thiên Chúa cũng đã làm như thế khi ban chính Con Một yêu dấu của mình làm giá chuộc tội thiên hạ. Quà tặng nầy quá cao vời và tuyệt đối, không gì sánh bằng, vì Thiên Chúa không chỉ ban cho chúng ta những thứ dư thừa của Người, Người ban chính mình, Người không còn gì quý hơn để ban cho nhân loại ngoài đứa Con Độc nhất của mình. Trong một tầm nhìn nào đó Thiên Chúa đã trở nên nghèo hèn vì chúng ta, và Người được ví là người đàn bà góa cho sạch những gì bà có.
Con có gì để dâng hiến Thiên Chúa đây ? Tiền tài, của cải vật chất thuộc về trái đất, không thuộc về con. Trí thức và tài năng chức vụ, thuộc hoàn cảnh. Con cái và gia đình là tiến trình cuộc sống. Thân xác con thuộc về cát bụi. Linh hồn con là của Chúa. Không gì thuộc về con cả, ngoại trừ thời gian con sống. Phải vui sống hiến dâng cho Thiên Chúa giờ phút hiện tại.
Lạy Chúa Giêsu, nhiều khi con bị trói chặt vào vật chất, không nhìn thấy anh em lâm cơn hoạn nạn đang cần cứu giúp. Xin cho con biết bắt chước các bà góa nghèo trong Sách Thánh, biết cho đi mà không cần tính toán. Amen
Lm Luy Nguyễn Quang Vinh (Gx Đức An, Pleiku)
