Phép Xức dầu bệnh nhân khẳng định sự hiện diện của tình yêu chữa lành của Thiên Chúa trong cuộc sống của những người dễ bị tổn thương và đau khổ.
Cha tôi bị ốm nặng nhiều lần trong những năm cuối đời. Lẽ ra ông đã lãnh nhận Bí tích Xức dầu bệnh nhân khi phải đối diện với cuộc giải phẫu khối u não với triệu chứng khó thở, sau đó ông bị chẩn đoán ung thư chuyển sang giai đoạn cuối sau nhiều năm sức khỏe tương đối ổn định, và trong những ngày cuối cùng trước khi ông qua đời. Tuy nhiên, do nhiều hoàn cảnh khác nhau, bố tôi chỉ được Xức dầu một lần khi bắt đầu việc chăm sóc tại viện chăm sóc đặc biệt. Vào thời điểm đó, bố tôi không còn khả năng nhận thức và cảm nghiệm được gì nhiều nữa.
Hiện nay, với tư cách là một giáo viên Thần học và nghi thức Bí tích, tôi suy tư về Bí tích Xức dầu, vốn giống như các Bí tích khác, là trung gian ân sủng và lòng thương xót của Thiên Chúa cho những người cụ thể trong những tình huống cụ thể của cuộc sống con người. Phép Xức dầu công bố sự hiện diện của Đức Kitô nơi bệnh nhân và quyền năng của Chúa Thánh Thần dành cho bệnh nhân trong bối cảnh mang tính liên kết và giáo hội. Thần học ủng hộ hình thức Bí tích hiện tại phản ánh nhận thức rộng hơn so với trước đây về ý nghĩa của bệnh tật. Thần học cũng khẳng định cách rõ ràng rằng bệnh tật và đau khổ của phận người mà các Kitô hữu phải trải qua là sự tham gia vào sự chết và sống lại của Đức Kitô —trong một viễn cảnh không chỉ bao gồm sự sống đời đời mà còn cả những trải nghiệm hiện tại của những người đau khổ trong thế giới dễ bị tổn thương này.
Phép Xức dầu là dành cho những người mắc bệnh hiểm nghèo
Mục vụ Chăm sóc Bệnh nhân, một cuốn sách Phụng vụ từ Ủy ban chung của các Hội đồng giám mục, lưu ý rằng việc Xức dầu cho những người đã lãnh phép Rửa “bị suy yếu nghiêm trọng do bệnh tật hoặc tuổi già” biểu lộ một cách Bí tích sự hiện diện chữa lành của Đức Kitô và sự chăm sóc mục vụ của Giáo hội. Bất kể bệnh tật diễn ra như thế nào sau khi được xức dầu, bệnh nhân nhận được sức mạnh thiêng liêng từ lời cầu nguyện đức tin của Giáo hội và từ dầu thánh do sự chúc lành của Thiên Chúa để đương đầu với bệnh tật với tư cách là những người giờ đây chia sẻ sự đau khổ của Đức Kitô và hy vọng cuối cùng sẽ được chia sẻ niềm vui phục sinh của Người. Phép Xức dầu chắc chắn thích hợp cho Charlotte bị ung thư, Hector bị đau tim, Sawyer bị đột quỵ, George bị thương do trúng đạn, và Huy nhập viện sau một tai nạn ô tô nghiêm trọng.
Tuy nhiên, phép Xức dầu cũng được khuyến khích cho những người mắc bệnh thoái hóa hoặc mãn tính gây đau đớn nghiêm trọng ngay cả khi những căn bệnh này không đe dọa đến tính mạng ngay lập tức—chẳng hạn như Alma, người mắc bệnh Alzheimer, hoặc Arnold, người hàng ngày phải vật lộn với chứng viêm khớp làm tê liệt. Phép Xức dầu cũng có thể tiếp cận được với những người mắc bệnh hiểm nghèo vẫn còn ẩn giấu vì chúng ảnh hưởng đến tâm thần hơn trước khi tàn phá cơ thể — những người như Darnell, đau khổ vì chứng trầm cảm nặng; Peter, đau khổ vì chứng rối loạn căng thẳng sau sang chấn ; và Addison, mắc chứng nghiện ngập. Maria có thể được Xức dầu trước khi giải phẫu nếu bệnh nặng buộc phải phẫu thuật. Ernie và Eva lớn tuổi, có thể được Xức dầu “nếu họ trở nên yếu đi rõ rệt” cho dù không mắc bất kỳ căn bệnh nghiêm trọng nào.
Xức dầu cho một người khi cái chết đến gần vẫn được khuyến khích, nhưng không cần phải trì hoãn việc lãnh nhận Bí tích này cho đến khi bệnh nhân chắc chắn nguy kịch. Xức dầu là một Bí tích được ban lại, điều này có nghĩa là, những người đã được Xức dầu trước đó có thể được Xức dầu lần nữa nếu họ hồi phục, và rồi không chống chọi được với cùng một căn bệnh nghiêm trọng hoặc một căn bệnh khác, bất cứ khi nào một căn bệnh nghiêm trọng chuyển sang giai đoạn nghiêm trọng hơn đáng kể hoặc khi họ lâm nguy. Nên phân biệt mục vụ và y khoa về mức độ nghiêm trọng của bệnh tật, nhưng chỉ cần phán đoán hợp lý cũng đủ.
Phép Xức dầu là dành cho những người được mời gọi để tham gia đầy đủ, có ý thức và tích cực vào Phụng vụ – và cuộc sống của họ
Công đồng Vatican II tiếp tục tiến trình tái cấu trúc một chỉ định mang tính bí tích trong thời Trung cổ là “Xức dầu cực độ” (phép Xức dầu được thực hiện lúc gần chết—in extremis) thành một Bí tích chữa lành đã được cử hành một cách thích hợp khi một người bắt đầu lâm nguy vì bệnh tật hoặc tuổi già. Bí tích Xức dầu đóng ấn tình trạng của bệnh nhân với tư cách là một thành viên xứng đáng của cộng đoàn nhân loại và cộng đoàn giáo hội vào đúng thời điểm mà bệnh tật gây tổn hại khả năng của một người trong việc duy trì các mối liên kết cộng đoàn đã được thiết lập, chứ chưa nói đến việc tạo ra những mối liên kết mới.
Nếu Susanna được Xức dầu ngay sau khi bị chẩn đoán mắc bệnh hiểm nghèo, bản thân cô ấy sẽ tham gia tích cực hơn vào nghi thức (tham gia vào các bài đọc Kinh Thánh, bài hát, cử chỉ, hành động, đối đáp của Phụng vụ, v.v.). Thậm chí Susanna cũng có thể cung cấp thông tin đầu vào để giúp chuẩn bị nghi thức, định hình việc cử hành theo những cách thế làm cho phép Xức dầu có ý nghĩa hơn đối với cô. Hơn nữa, Susanna có thể mời và tạo điều kiện cho người thân, bạn bè và các thành viên của cộng đoàn giáo xứ tham gia tích cực hơn vào việc cử hành Bí tích này trong việc cầu nguyện và chăm sóc bệnh nhân của Giáo hội.
Một cử hành cộng đoàn về phép Xức dầu trong Thánh lễ hoặc một việc Xức dầu ngắn gọn hơn ngoài Thánh lễ dẫn bệnh nhân đến việc tiếp tục tôn vinh Thiên Chúa bằng cuộc sống của họ, bất chấp bệnh tật và tình trạng suy yếu của họ và ngay cả qua chứng tá của sự vật lộn với tình trạng yếu đau của họ. Phép Xức dầu tăng sức mạnh cho các Kitô hữu đã lãnh phép Rửa để họ chia sẻ trọn vẹn hơn mầu nhiệm vượt qua của Đức Kitô khi họ đón nhận cái chết và sự phục sinh của Người hiện đang tái hiện nơi chính họ, dù thực tế là họ lo lắng hay kiên nhẫn, đau đớn hay gieo neo, miễn cưỡng hay sẵn lòng.
Phép Xức dầu là dành cho những người khao khát quyền năng cứu độ của Thiên Chúa
“Dầu cứu độ” của phép Xức dầu bôi lên trán và trên tay hứa hẹn ơn cứu độ, sử dụng một liều biến thể của “thuốc trường sinh” (một thuật ngữ thường chỉ bánh Thánh Thể). Khi việc gặp gỡ Thiên Chúa sớm trở thành một khả năng nổi bật, người ta thường đón nhận sự an ủi êm dịu của Bí tích. Linh mục cầu nguyện khi xức dầu thánh trên trán bệnh nhân “Nhờ việc Xức dầu thánh này, và nhờ lòng từ bi nhân hậu của Chúa, xin Chúa dùng ơn Chúa Thánh Thần mà giúp đỡ con”. Tiếp theo, linh mục xức dầu thánh lên tay và tiếp tục đọc: “để Người giải thoát con khỏi mọi tội lỗi, cứu chữa con và thương làm cho con thuyên giảm”.
Dấu chỉ của Đấng Cứu độ chịu đóng đinh, Đấng đã hy sinh mạng sống để dẫn đưa chúng ta đến một cuộc sống mới, giờ đây lại đánh dấu một lần nữa trên thân xác của người tôi tớ đau khổ khác. Bất kỳ sự thuyên giảm đau khổ ngắn hạn nào do Bí tích mang lại đều báo trước sự chữa lành tối hậu khi con người được thông phần trọn vẹn vào sự sống của Đức Kitô phục sinh, sự chữa lành là niềm hy vọng của các Kitô hữu. Phép Xức dầu tượng trưng cho việc cảm nếm trước sự phục sinh trong cuộc sống này đối với những người đang chờ đợi sự sung mãn của cuộc sống mai hậu.
Phép Xức dầu là dành cho những người còn mạnh khoẻ
Trong khi chứng thực tính trung tâm của Mầu nhiệm Vượt qua trong đời sống Kitô hữu, phép Xức dầu buộc tất cả các Kitô hữu đã lãnh phép Rửa phải chăm sóc bệnh nhân tùy theo khả năng của họ để duy trì và phục hồi sức khỏe cho người bệnh, thể hiện tình yêu thương đối với người bệnh và cử hành các Bí tích cùng với họ. Khi nhận Bí tích Xức dầu, ngay cả khi tham dự cách sâu xa một cách vô thức, một bệnh nhân đang hấp hối trở thành chứng tá hiện thân cho sự chết và sống lại của Đức Kitô đang tiếp tục trong nhiệm thể của Người, tức là Giáo hội – cho các thành viên trong gia đình, linh mục, y tá, và những người thân cận của mình.
Do đó, thừa tác vụ của Giáo hội đối với bệnh nhân trở thành thừa tác vụ của bệnh nhân. Dù được nói rõ ràng hay được diễn đạt một cách ẩn ý, đức tin của bệnh nhân quy về đức tin của Giáo hội nơi Đức Kitô, Đấng đã chịu đau khổ và chết vì chúng ta và để cứu độ chúng ta, và giờ đây mời gọi chúng ta thông phần trọn vẹn hơn sự sống được cứu độ triệt để dưới ánh sáng phục sinh của Người.
Thật vậy, dù ốm yếu hay già yếu, các bệnh nhân vẫn tiếp tục góp phần vào sứ mạng đang diễn ra của Giáo hội vì sự sống của thế giới.
