01.11.2025 – Lễ Các Thánh Nam Nữ – Phần Thưởng Trên Trời (Mt 5,1-12a)

Suy niệm 1: Lm Antôn Nguyễn Cao Siêu, S.J

PHÚC THAY

Trong Tông huấn về ơn gọi nên thánh Gaudete et Exsultate

Đức Thánh Cha Phanxicô đã nói về các Mối Phúc (số 63-94).

Ngài viết: “Từ ‘hạnh phúc’ hay ‘được chúc phúc’

trở thành từ đồng nghĩa với “thánh thiện” (số 64).

Người được chúc phúc là người thánh thiện trước mặt Chúa.

Vào lễ Các Thánh, ta luôn được nghe đọc về các Mối Phúc.

Các Mối Phúc là những con đường nên thánh.

Đức Giêsu là Đấng Thánh của Thiên Chúa,

đã sống tận căn từng Mối Phúc này trong đời Ngài.

Con Thiên Chúa đã thực sự sống đời nghèo khó.

Khi xuống thế làm người, Ngài được quấn tã như bao trẻ thơ,

lao động như một người thợ, và đi rao giảng không chỗ tựa đầu.

Ngài hoàn toàn tay trắng khi bị treo trên thập giá.

Đức Giêsu đã sống tinh thần nghèo khó suốt đời,

khi phó thác đời mình cho Cha, và chỉ nương tựa vào Cha.

Cuộc đời Ngài có những thử thách khiến Ngài phải sầu khổ.

Nỗi đau lớn của Ngài là sự khép lòng của dân trước ơn cứu độ.

Đức Giêsu đã mời người ta sống hiền lành như Ngài (Mt 11,29)

Ngài hiền lành ngồi trên lưng lừa đi vào chỗ chết (Mt 21,5),

và lặng lẽ khi bị tố cáo trước tòa án đạo đời (Mt 27,12).

Đức Giêsu đói khát sự công chính của Thiên Chúa,

khi luôn khát mong làm theo ý Cha, vâng phục cho đến chết.

Ngài là Con yêu dấu, khiến Cha hài lòng (Mt 3,17;17,5).

Đức Giêsu là hiện thân của lòng Chúa Cha thương xót nhân loại.

Tinh thương của Ngài vượt trên mọi bức tường cách ngăn,

để đến với những người bị xã hội ruồng rẫy, và tôn giáo xa lánh.

Tình thương ấy xin tha cho cả kẻ đóng đinh Ngài (Lc 23,34).

Đức Giêsu có trái tim trong sạch, trái tim không quy về mình,

nhưng mở ra để dành trọn cho Cha và cho con người.

Ngài đem lại bình an và hòa giải giữa con người với Thiên Chúa,

giữa các tín hữu với nhau, và giữa Hội Thánh với thế giới.

Nhờ Máu Ngài đã đổ ra trên thập tự, đất trời giao hòa (Cl 1,20).

Đức Giêsu đã sống triệt để mối phúc thứ tám và thứ chín.

Bị bách hại và vu khống, Ngài đã trở thành vị tử đạo tuyệt vời.

Đức Giêsu mời chúng ta sống các Mối Phúc như Ngài đã sống.

Nhưng không phải chỉ có tám hay chín Mối Phúc trong Tin Mừng.

Các mối phúc nằm giữa bao cảnh ngộ mỗi ngày của cuộc sống.

Mẹ Maria được chúc phúc hơn mọi người phụ nữ (Lc 1,42)

và còn có phúc vì đã tin Chúa sẽ thực hiện điều Ngài nói (Lc 1,45).

“Phúc thay kẻ lắng nghe và tuân giữ Lời Thiên Chúa” (Lc 11,27).

“Nếu anh em thực hành, thì phúc cho anh em !” (Ga 13,17).

“Phúc thay người biết kiên trì chịu đựng cơn thử thách…”(Gc 1,12).

“Cho thì có phúc hơn là nhận” (Cv 20,35).

“Phúc thay những người không thấy mà tin” (Ga 20,29).

Mỗi người chúng ta đều có cảm nghiệm sâu về hạnh phúc

khi quên mình, bỏ mình, để người khác được hạnh phúc,

khi không coi mình là trung tâm, khi vượt qua cái tôi tính toán.

Nhờ đó chúng ta tiến dần đến sự thánh thiện Chúa mời gọi.

Con người được dựng nên theo hình ảnh Thiên Chúa (St 1,16),

nên con người mang nơi mình khả năng nên thánh.

Thiên Chúa ba lần thánh, mời chúng ta: “Hãy nên thánh,

vì Ta, Đức Chúa, Thiên Chúa của các người, Ta là thánh” (Lv 19,2).

Đức Giêsu là mẫu mực tuyệt vời của Thiên Chúa siêu việt. 

Nhờ nên một với Con mà ta nên thánh giống Cha trên trời.

Khi mừng lễ các Thánh Nam Nữ trên trời,

chúng ta nhớ mình được kêu gọi nên thánh (Rm 1,7; 1 Cr 1,2),

được kêu gọi sống các mối phúc của Bài Giảng trên Núi.

Như thế là được nếm hạnh phúc của trời cao ngay từ đời này.

Với cuộc đời rất riêng của mình,

mỗi người còn phải tìm ra và sống những mối phúc rất riêng,

từ đó đi vào con đường rất riêng để nên thánh.

Cầu nguyện:

Chỉ mong tôi chẳng còn gì,

Nhờ thế Người là tất cả của tôi.

Chỉ mong ý muốn trong tôi chẳng còn gì,

Nhờ thế tôi cảm thấy Người ở mọi nơi,

Đến với Người trong mọi sự,

Và dâng Người tình yêu trong mọi lúc.

Chỉ mong tôi chẳng còn gì,

Nhờ thế tôi không bao giờ muốn tránh gặp Người.

Chỉ mong mọi ràng buộc trong tôi chẳng còn gì,

Nhờ đó tôi gắn bó với ý muốn của Người

Và thực hiện ý Người trong suốt đời tôi. Amen.

(Tagore)

____________________________

ĐƯỜNG HẠNH PHÚC 

Ngọn lửa thiêng bất tận bập bùng cháy cả ngày lẫn đêm nơi Khải Hoàn Môn ở công trường Paris, Pháp quốc, để vinh danh người chiến sĩ vô danh đã ngã xuống hy sinh thân mình bảo vệ tổ quốc, làm gợi nhớ đến ý nghĩa ngày lễ Các Thánh Nam Nữ hôm nay gồm tất cả tất cả các vị thánh đã sống đúng theo Hiến chương Nước trời.

Bản văn Tám Mối Phúc Thật được đọc vào Lễ Các Thánh Nam Nữ, làm chúng ta đôi khi không hiểu lý do tại sao ngày lễ vui lại đọc bài Bát Phúc mang dáng dấp buồn sầu có phần ảm đạm, và hầu như không thấy mối phúc nào ưng ý cả.  Theo Tin Mừng Mátthêu, Đức Giêsu bắt đầu đời sống công khai bằng công bố Hiến chương Nước trời (x. Mt chương 5-7) và phần đầu của Hiến chương này là Bài Giảng Trên Núi (x. Bài Tin Mừng Mt 5,1-12).  Hiến Chương hay hiến pháp của một nước quy định pháp luật căn bản cho thần dân nước đó, quy định tư cách phải có của người dân.  Hiến chương Nước trời quy định phẩm chất công dân Nước trời.  Ai thực hiện Hiến chương này, người đó là công dân Nước trời.

Công bố Hiến chương Nước trời xảy ra tại địa điểm trên một ngọn núi cao, dân chúng ngồi vây quanh Đức Giêsu lắng nghe lời Người giảng dạy.  Hình ảnh này sẽ sáng tỏ hơn khi được soi sáng bởi trích đoạn sách Khải Huyền (x. Bài Đọc 1. Kh 7, 2-4.9-14) nói về  đoàn người chiến thắng tội lỗi sau khi đã vượt qua các gian truân thử thách : “Một đoàn người thật đông không tài nào đếm nổi, thuộc mọi dân, mọi chi tộc, mọi nước và mọi ngôn ngữ.  Họ đứng trước ngai và trước Con Chiên, tay cầm nhành lá thiên tuế” (c. 9). 

Một khung cảnh hùng vĩ hoành tráng mô tả triều đình thần thánh trên thiên quốc, có các thiên thần chầu hầu và thờ lạy Thiên Chúa cùng với các thánh là những người được thưởng, được cứu chuộc bằng máu Chúa Ki-tô, đó là những người đạt được hạnh phúc đích thực: “Những người đã đến sau khi trải qua cơn thử thách lớn lao.  Họ đã giặt sạch và tẩy trắng áo mình trong máu Con Chiên”(c. 14).  Những người cầm nhành lá thiên tuế nầy đón nhận Hiến chương Nước trời và đem ra thực hành, họ là những người được hưởng hạnh phúc đi theo Con Chiên.   Hình ảnh ấy mang tính khải huyền nói về cuộc chiến thắng thần thánh của các anh hùng tử đạo vì Chúa Kitô, Người là Con Chiên vẹn sạch đấng xóa bỏ tội trần gian được Thánh Gioan Tẩy Giả giới thiệu ngay từ buổi đầu khi Đức Giê-su công khai rao giảng Nước Trời: “Đây Chiên Tiên Chúa đây Đấng xóa tội trần gian”.

Những con người theo chân Đức Giê-su Ki-tô thuộc bốn phương tám hướng, nhưng tất cả đều gặp nhau trong mẫu số chung là sống rập theo lý tưởng của Bài Giảng Trên Núi.  Nghĩa là mỗi người một kiểu diễn tả và sống trọn vẹn một trong Tám Mối Phúc Thật và khi làm được như vậy thì họ trở nên đồng hình đồng dạng với Đức Giêsu.  Tức là họ sống đúng tư cách thần dân Nước Trời theo quy định của Hiến pháp được Đức Giê-su công bố. 

Nhìn dưới một góc cạnh khác, bài giảng Tám Mối Phúc Thật là hình tự thân của Đức Giê-su, chính Người, bằng bút pháp thần kỳ đã vẽ chân dung của chính mình bằng tám nét bút diễn tả nhân cách và phẩm hạnh của mình, không những Người họa chân dung của mình mà thôi, nhưng Người còn sống và thể hiện đúng theo từng nét vẽ đó cho đến kỳ cùng.  Lời Người giảng dạy và việc Người làm đi đôi nhau.  Chúng ta có thể lấy bất cứ nét nào trong tám mối phúc, và từ đó lần theo để khám phá ra gương mặt của Đức Giê-su.  Ví dụ,  nét thứ nhất: “Phúc thay ai có tâm hồn nghèo khó …”.  Có ai nghèo hèn đến nỗi sinh ra nơi cánh đồng, sống ngoài đường, chết trên đồi, Người chết vô địa táng có kẻ dí dỏm nói Người là Chúa 3Đ.  – Đức Giêsu thể hiện sự nghèo hèn đến tuyệt hảo.  Và cứ như thế suy niệm, chúng ta khám phá ra gương mặt của Đức Giêsu hội đủ tám nét của Bát Phúc.

Các thánh là những người đã thành công trong việc họa lại nơi bản thân mình bản Tám Mối Phúc Thật.  Các thánh nhân thuộc mọi giai tầng xã hội cao thấp, có thể là vua chúa, chiến binh, tu sĩ, giáo dân, có thể là góa phụ, hay mẹ đông con, là bà chủ hay người nô lệ, miễn sao con người đó sống trọn vẹn nét vẽ trong Bát Phúc là được: Tâm hồn nghèo khó – Hiền lành – Sầu khổ – Khao khát công chính – Có lòng thương xót người – Có tâm hồn trong sạch – Xây dựng hòa bình – Bị bách hại vì sống công chính.  Các vị thánh này có thể là vô danh không ai biết đến, không có tên trong lịch phụng vụ Rôma, tất cả được tôn kính trong ngày hôm nay vì công đức của các ngài đã can đảm họa đời mình theo Tám Mối Phúc Thật.  Thật sự họ là chiến sĩ vô danh của Giáo hội được tôn vinh trong ngày hôm nay.  Trở nên thánh thiện là lý tưởng của mọi Kitô hữu.  Điều quan trọng là sống thánh thiện trước mặt Thiên Chúa hơn là ao ước được phong thánh và nêu danh trong niên lịch phụng vụ.

Thân lạy Các Thánh Nam Nữ ở trên trời xin phù hộ chúng con biết dệt đời mình theo Tám Mối Phúc Thật theo gương các ngài, chúng con cầu xin nhờ Đức Kitô Chúa chúng con. Amen

Lm Luy Gonzaga Nguyễn Quang Vinh, giáo xứ Đức An, Pleiku

_________________________

Suy niệm 3: Lm Giuse Đỗ Cao Bằng, S.J