Chúa Nhật II Mùa Vọng, Năm B (CN 10.12.2023) – Dọn Sẵn Con Đường Cho Đức Chúa

KINH NGHIỆM SA MẠC

“Chúa đến” là đối tượng kép của Mùa Vọng, mừng Đức Giêsu giáng sinh như một kỷ niệm lịch sử và sự chờ mong Đức Giêsu đến lần thứ hai, như chấm câu kết thúc vũ trụ.  Lần thứ hai này, Đức Giêsu sẽ đến trong ánh sáng của biến cố quang lâm (quang: sáng; lâm: đến) theo như lời Đức Giêsu hứa, lần thứ hai Người đến mang tính quyết liệt có liên hệ đến số phận của mỗi người. 

Bốn sự kiện xảy ra thời cánh chung: thế mạt, Đức Giêsu quang lâm, phán xét người lành kẻ dữ, thưởng phạt tùy theo tội-phúc cá nhân, sách Bổn ngày xưa gọi là tứ chung, tức là bốn điều sau hết.  Tuy nhiên cần phân biệt về ý niệm thế mạt, tức biến cố vũ trụ bị hủy diệt theo ý muốn Thiên Chúa, khác với sự tận thế của vũ trụ theo tính tóan khoa học.  Sách thánh nói : “Ngày đó, các tầng trời sẽ ầm ầm sụp đổ, ngũ hành bốc cháy tiêu tan, mặt đất và các công trình trên đó sẽ bị thiêu hủy” (x. Bài Đọc 2. 2Pr 3, 8-14). 

Phụng vụ Chúa nhật hôm nay cho thấy bầu khí chuẩn bị nội tâm: con đường trở về là con đường sống, con đường sám hối là con đường cứu độ, con đường nầy có mối liên hệ tới sa mạc, một nơi cô quạnh và vắng lặng.  Nhưng sa mạc lại là nơi thuận tiện cho tâm linh gặp gỡ chính mình bằng phản tỉnh, nơi không bị xáo trộn bởi phồn vinh thế tục, nơi chốn cho linh hồn gặp gỡ Thiên Chúa bằng sám hối, bằng cầu nguyện, bằng ăn chay, đây là dịp thuận tiện tái lập mối giao hảo với Thiên Chúa và tha nhân: “Trong sa mạc hãy mở con đường cho Đức Chúa… Mọi thung lũng sẽ được lấp đầy… Bấy giờ vinh quang của Thiên Chúa sẽ tỏ hiện” (x. Bài Đọc 1. Is 40, 1-5.9-11).

Hoang địa miền Giuđê được thánh Mác-cô chọn để long trọng giới thiệu gương mặt Gioan Tẩy Giả cùng với sứ điệp và lời kêu gọi sám hối của vị Tiền hô Chúa Cứu thế.  Trong sa mạc này dân Giuđê và dân thành Giêrusalem chứng kiến và lắng nghe sứ điệp long trời lở đất của Gioan Tiền Hô: “Có Đấng quyền thế hơn tôi đang đến sau tôi, tôi không đáng cúi xuống cởi quai dép cho Người.  Tôi thì tôi đã làm phép rửa cho anh em bằng nước, còn người, Người sẽ làm phép rửa cho anh em bằng Thánh Thần” (x. Bài Tin Mừng Mc 1,1-8). 

Bài Tin Mừng xác nhận lời sấm của tiên tri Isaia được thực hiện nơi Đức Giêsu chính là “vinh quang của Thiên Chúa sẽ tỏ hiện”, Người đang đến sau Gioan.  Phép rửa của Gioan chỉ là phép rửa thống hối, có hiệu năng chuẩn bị tội nhân lãnh nhận một phép rửa khác được thực hiện bởi nước và Thánh Thần, tức phép Rửa tội do Đức Giêsu thiết lập.  Một cách nào đó có thể thấy Ơn cứu độ khởi đi âm thầm từ Thiên Chúa trong sa mạc : “Chúa không muốn cho ai phải diệt vong, nhưng muốn mọi người đi tới chỗ ăn năn hối cải” (x. Bài Đọc 2. 2Pr 3, 8-14).  Sa mạc là thời thuận tiện cho sám hối.  Hãy can đảm đi vào sa mạc với Đức Giêsu để chiến đấu.

Chính trong hoang địa Đức Giêsu gặp gỡ vị Tiền hô của mình là thánh Gioan Tẩy Giả, đánh dấu một khúc quanh trong lịch sử ơn Cứu độ, một sự chuyển tiếp từ Giao ước cũ sang Giao ước mới.  Cũng trong hoang địa Đức Giêsu được Thánh Thần dẫn đưa vào sa mạc để bị Xatan cám dỗ, nơi đây Người lắng đọng tâm hồn gia tăng sức mạnh tâm linh, suy nghĩ và cưu mang kế họach cứu độ, trước khi xuất đầu lộ diện công khai rao giảng Nước Trời.  Ngày nay, từ ngữ ‘sa mạc’ ám chỉ môi trường tu luyện thiêng liêng dành cho sự gặp gỡ Thiên Chúa, dành cho việc cưu mang những quyết định hệ trọng như lựa chọn căn bản, dành cho những từ bỏ và hoán cải đổi đời. 

Nơi hoang vắng này vang vọng Lời của Thiên Chúa, Lời có khả năng soi sáng con người tìm gặp chân lý về chính mình là thân phận lữ hành tìm kiếm Thiên Chúa.  Nơi trời cao đất rộng nầy, con người như dễ dàng tiếp xúc với Thiên Chúa, học được bài học phù du vật chất, và hào nhoáng trần thế mau qua, đồng thời nhận ra thân phận con người là lữ khách liên tục lên đường tìm kiếm Nước Trời vĩnh cửu.  Người lữ hành dẹp bỏ những hành trang nặng nề cồng kềnh vô ích để cho mình được nhẹ nhàng và tự do đi đến với Thiên Chúa trong tuyệt đối thinh lặng đầy tin tưởng.  Điều kỳ lạ là thời gian sa mạc lại thuận lợi cho việc dọn đường đón Đức Giêsu ngự đến.  Sa mạc cũng là kinh nghiệm của hần hết các thánh trước khi gặp gỡ Chúa Kitô.

Bệnh thời đại chúng ta là thích định vị “an cư lạc nghiệp”, ôm đồm thật nhiều, làm cho việc gặp gỡ Thiên Chúa và tha nhân trở nên khó thực hiện, căn bệnh trầm kha nầy có nguy cơ khép kín con người trong tự mãn, tự phụ và kiêu căng, bất cần đến trợ lực thần linh, đánh mất đời sống tâm linh.  Tuy nhiên sa mạc là môi trường tuyệt hảo để hóan cải tâm hồn bồi dưỡng tâm linh.  Hóan cải bằng chiêm niệm, lắng nghe Lời, khám phá ra thân phận mọn hèn của con người trước Thiên Chúa bao la vĩ đại.

Lạy Chúa Giêsu, “Chúa không muốn cho ai phải diệt vong, nhưng muốn mọi người đi tới chỗ ăn năn hối cải” xin cho con biết biến sa mạc bất đắc dĩ thành cơ hội thuận lợi đi về với Chúa. Amen

Lm Kontum Lu-y Nguyễn Quang Vinh giáo xứ Đức An

——————————–

Suy niệm 2: Lm. Thái Nguyên

DỌN ĐƯỜNG

Suy niệm

Bước vào Mùa Vọng, chúng ta gặp lại Gioan Tiền Hô, vị ngôn sứ cuối cùng của Cựu Ước. Ông được cưu mang và sinh ra cách lạ lùng, rõ ràng là một biến cố hoàn toàn do ân sủng của Thiên Chúa. Sau 5 thế kỷ vắng bóng ngôn sứ, nay ông xuất hiện với sứ mạng Tiền Hô, để dọn đường cho Đấng cứu tinh nhân loại. Đúng như lời Thiên Chúa đã nói qua ngôn sứ Isaia:“Này Ta sai sứ giả của Ta đi trước mặt Con, người sẽ dọn đường cho Con”. Để thực hiện sứ mạng này, Gioan chọn con đường khổ chế: ẩn tu trong sa mạc, ăn châu chấu và mật ong rừng, uống nước lã và mặc áo da thú. Chính trong hoang địa mà ông đã lớn lên và trưởng thành trong sự gặp gỡ thân tình với Thiên Chúa. Nhờ sự đào luyện bản thân cách nghiêm túc, nhiệm nhặt, mà Gioan đã trở thành người mở đường hữu hiệu cho Đấng Cứu Thế.
Khi ra rao giảng, việc quan trọng đầu tiên là Gioan “kêu gọi người ta chịu phép rửa tỏ lòng sám hối để được ơn tha tội”. Cụm từ Hy Lạp baptisma metanoias (thanh tẩy sám hối: Lc 3,3; Cv 13,24; 19,4): xác định đặc tính của phép rửa Gioan là “phép rửa tượng trưng hoặc diễn tả lòng sám hối”. Lòng sám hối đích thực không hệ tại nơi những tình cảm chóng qua, hay những nghi thức bên ngoài, nhưng phát xuất từ chính tâm tình bên trong, là sự mong đợi Đấng Mêsia ngự đến.
Việc sám hối bao gồm sự hoán cải. Vì “Sám” là ăn năn lỗi trước, và “Hối” là chừa bỏ lỗi sau. Chỉ có “sám” mà không có “hối” thì tội vẫn còn nguyên. Sám hối và hoán cải cũng không chỉ là sửa chữa những lầm lỗi hay thiếu sót, mà cơ bản là trở về với Thiên Chúa, Đấng là Chân, Thiện, Mỹ, mà từ trong sâu thẳm, con người hằng thao thức và khát mong tìm về. Chỉ dừng lại ở việc hoán cải trí tuệ và luân lý thôi thì đời sống Kitô hữu vẫn còn đang dang dở, chưa dấn thân trọn vẹn con người mình cho Thiên Chúa. Chính Thiên Chúa cứu độ ta chứ không phải sự hiểu biết về chân lý hay những việc thiện mà ta làm.

Cụ thể của việc sám hối và hoán cải nơi sứ điệp của Gioan là kêu gọi mọi người “Hãy dọn sẵn con đường của Ðức Chúa, sửa lối cho thẳng để Người đi”. Trên phương diện xã hội, nếu không có đường thì giao thông vận chuyển và mọi phát triển đều bế tắc. Nhưng có đường mà đất bùn lầy, đá lởm chởm, nhiều lồi lõm, lối quanh co… sẽ gây trắc trở và nhiều nguy hại. Con đường mà Gioan nói tới là đường vào cõi lòng ta, nhiều khi cũng đã sình lầy và bít bùng hoặc hư hỏng rồi, nên phải “dọn”, phải “sửa”, để Chúa có thể đến với tâm hồn mình.
Dọn đường hay sửa đường là nỗ lực đổi mới bản thân, không chỉ vượt qua những ngăn chặn tiêu cực nơi chính mình, cũng không chỉ làm đẹp một tính cách nào đó, mà còn là tích cực góp phần để tình yêu và chân lý được tỏa sáng, để công lý và hòa bình được ngự trị. Đức Bênêđictô XVI khẳng định: “Chính tinh thần sám hối và hoán cải giúp canh tân Giáo Hội chứ không phải việc thay đổi các cơ cấu”.
Mỗi Kitô hữu cũng chính là một con đường để mọi người đến với Chúa và để Chúa đến với mọi người. Nhưng chúng ta hãy thật tâm nhìn lại con đường của tâm hồn mình, biết đâu đang có những chỗ lồi lõm, gồ ghề, quanh co, và có cả vực sâu ngăn chặn Thiên Chúa và con người đến với nhau. Cần bạt đi thói kiêu căng tự mãn, cần san bằng tính tự ái ngang ngạnh, cần lấp đi những hố sâu tham vọng, cần uốn thẳng lại những kiểu sống quanh co dối trá, giả hình… để tâm hồn ta trở thành một con đường thật đẹp để Chúa đến với mọi người xung quanh.
Cuối cùng, tâm tình sám hối và hoán cải phải thật sự đưa ta đến gặp gỡ Đức Giêsu, Đấng cứu độ. Sám hối và hoán cải là nhịp đập của một trái tim hít vô và thở ra để mang lại sự sống, cũng là một sự thanh tẩy và đổi mới bản thân để gặp gỡ Chúa sâu xa hơn. Đức Bênêđictô XVI cũng đã khẳng định rằng: “Trở thành Kitô hữu không phải là kết quả của sự lựa chọn đạo đức hoặc ý tưởng cao thượng mà là cuộc gặp gỡ với một biến cố, một con người, đem lại cho đời sống mình một chân trời mới và một hướng đi quyết định” (Tông huấn Verbum Domini 11).
Gioan Tẩy Giả nhìn người ta được tẩy sạch khi lên khỏi nước. Ông gạt
đi những lời cám ơn và ca ngợi. Ông nói với họ về “Đấng quyền thế hơn”, Đấng mà ông “không đáng cúi xuống cởi quai dép cho Người”. Đó là Đấng sẽ làm phép rửa cho họ trong Thánh Thần để tiến tới một đời sống mới. Đời sống này sẽ khởi sự khi người ta nhận ra và đón nhận Đức Kitô cùng với sự khôn ngoan của Người vào lòng. Họ đang ở tại bờ của một khởi đầu; họ cần sẵn sàng, khao khát và mở lòng ra.
Mỗi Kitô hữu cũng có một vai trò tiền hô đối với anh chị em xung quanh mình hằng ngày. Cần khiêm tốn và trung thực để giới thiệu về Đức Giêsu là Đấng đã và đang có mặt trong lịch sử loài người.

Cầu nguyện

Lạy Chúa Giêsu!
Cũng như thánh Gio-an Tẩy Giả,
mỗi người chúng con là một con đường,
để Chúa đến với con người hôm nay,
ban sức thiêng cho cuộc sống đời này.
Nhưng lòng con còn quanh co gian dối,
còn che chắn và tăm tối mịt mù,
còn những lối hiềm thù và đố kị,
còn những mô cao khinh thị kiêu căng,
còn gồ ghề và nhỏ nhen ích kỷ,
những vô lý và thô bỉ với người.
Nghe theo thánh Gio-an đã kêu gọi,
xin cho con biết thật tình sám hối,
biết tu tâm và đổi mới bản thân,
biết siêng năng và sốt sắng ân cần,
để dành giờ cho Chúa và tha nhân.
Cũng như thánh Gio-an đã từng sống,
cho con sống khó nghèo và nhiệm nhặt,
biết từ khước những gì là dễ dãi,
những tiện nghi và thoải mái cho mình,
để sống chân tình và giản dị đơn sơ.

Cũng như thánh Gio-an đã hành động,
xin cho con dám sống một đức tin,
ra khỏi mình và đến với anh em,
gần gũi và đỡ nâng người yếu kém,
xả thân vì sự thật của Tin Mừng.
Cũng như thánh Gio-an đã nêu gương,
cho con biết rút lui vào hậu trường,
bỏ uy thế và ảnh hưởng của mình,
rất hân hoan nhường đường cho Chúa đến,
để đem lại ơn cứu độ cho đời. Amen.

Lm. Thái Nguyên

WGPKT(06/12/2023) KONTUM