Đức Lêô XIV Kêu Gọi Giáo Hội Thổ Nhĩ Kỳ Đi Theo Con Đường Nhỏ Bé

Vào ngày thứ hai của chuyến tông du đến vùng đất của “Vị Tông đồ dân ngoại” và “miền đất hứa” của Abraham, “cha ông chúng ta trong đức tin”, vào buổi sáng 28/11, Đức Lêô XIV đã cầu nguyện cùng với các giám mục, linh mục, phó tế, tu sĩ và các nhân viên mục vụ đang phục vụ tại đất nước này. Tại Nhà thờ Chính tòa Chúa Thánh Thần, trong bài phát biểu, ngài mời gọi họ ý thức và đi theo con đường nhỏ bé, và đồng thời khuyến khích “vun trồng một thái độ hy vọng thiêng liêng đầy tín thác, dựa trên đức tin và sự kết hợp với Thiên Chúa”, hân hoan làm chứng cho Tin Mừng và nhìn về tương lai với niềm hy vọng.

Giáo hội tại Thổ Nhĩ Kỳ, “một vùng đất nơi lịch sử của dân tộc Israel gặp gỡ Kitô giáo sơ khai, nơi Cựu Ước và Tân Ước ôm lấy nhau và những trang sử của nhiều Công đồng được viết nên”, có một cộng đồng Kitô hữu nhỏ bé, nhưng vẫn “phong nhiêu với tư cách là hạt giống và men của Vương quốc”, Đức Lêô XIV thừa nhận, khi nhắc lại sự phong phú của “lịch sử lâu dài” mà Giáo hội xuất thân. Ngài nhấn mạnh rằng Tòa Thượng phụ Đại kết là “một điểm tham chiếu cho cả các tín hữu Hy Lạp và những người thuộc các niềm tin Chính thống giáo khác”. Hơn nữa, nhiều cộng đồng Kitô giáo theo nghi lễ Đông phương, chẳng hạn như người Armenia, người Syria và người Canđê, cũng như những cộng đồng theo nghi lễ Latinh, vẫn đang sinh sống tại quê hương này.

Vun trồng hạt giống đức tin được truyền lại cho chúng ta

“Đức tin hiệp nhất chúng ta có những cội nguồn sâu xa”, tất cả đều được bén rễ trong lịch sử của vùng đất này. Thật vậy, vâng theo tiếng gọi của Thiên Chúa, tổ phụ Abraham của chúng ta đã khởi hành từ Ur ở Canđê, rồi từ vùng Canaan, ở miền nam Thổ Nhĩ Kỳ, để hướng về Đất Hứa. Khi thời gian đã mãn, sau khi Chúa Giêsu chịu chết và phục sinh, các môn đồ của Người cũng đến Anatolia, và tại Antiôkia – nơi thánh Inhaxiô sau này trở thành giám mục – họ lần đầu tiên được gọi là “Kitô hữu”. Cũng chính từ thành phố này, thánh Phaolô đã thực hiện một số chuyến tông du của mình, thành lập nhiều cộng đoàn. Và theo một số nguồn cổ xưa, chính trên bờ biển bán đảo Anatolia, tại Êphêsô, thánh sử Gioan, người môn đệ yêu dấu của Chúa, được cho là đã ở lại và qua đời.

Bằng cách nhắc lại những giai đoạn này trong lịch sử Kitô giáo, Đức Thánh Cha muốn các mục tử của Giáo hội tại Thổ Nhĩ Kỳ ý thức rằng “lịch sử trước anh chị em không chỉ đơn thuần là điều gì đó để ghi nhớ trước khi được lưu trữ vào quá khứ huy hoàng”. Do đó, khi áp dụng “cái nhìn Tin Mừng, được Chúa Thánh Thần soi sáng”, ngài khuyến khích họ “vun trồng hạt giống đức tin đã được Abraham, các Tông đồ và các Giáo phụ truyền lại cho chúng ta”.

Nuôi dưỡng một thái độ thiêng liêng hy vọng đầy lòng tín thác

Đức Thánh Cha cũng nhắc nhở cộng đồng Kitô hữu nhỏ bé Thổ Nhĩ Kỳ về sự ưu tiên của Thiên Chúa đối với “con đường bé nhỏ”. Ngài nói : “Khi nhìn bằng đôi mắt của Thiên Chúa, chúng ta khám phá ra rằng Ngài đã chọn con đường bé nhỏ để đến giữa chúng ta. Đó là phong cách của Chúa mà tất cả chúng ta được mời gọi làm chứng: các ngôn sứ loan báo lời hứa của Thiên Chúa bằng cách nói về một chồi non sẽ vươn lên (x. Is 11, 1), và Chúa Giêsu khen ngợi những người bé nhỏ tin tưởng vào Người (x. Mc 10, 13-16), khẳng định rằng Nước Thiên Chúa không tự áp đặt bằng cách thu hút sự chú ý (x. Lc 17, 20-21), nhưng lớn lên như hạt giống nhỏ nhất được gieo xuống đất (x. Mc 4, 31)”.

Đức Thánh Cha nói tiếp : “Lôgic của sự nhỏ bé này chính là sức mạnh đích thực của Giáo hội. Thật vậy, sức mạnh của Giáo hội không nằm ở nguồn lực hay cơ cấu của Giáo hội, cũng như hoa trái sứ mạng của Giáo hội không đến từ sự đồng thuận về số lượng, sức mạnh kinh tế hay tầm quan trọng xã hội. Trái lại, Giáo hội sống nhờ ánh sáng của Chiên Con và, được quy tụ quanh Người, Giáo hội được quyền năng của Chúa Thánh Thần thúc đẩy đi ra các nẻo đường thế giới. Trong sứ mạng này, Giáo hội liên tục được kêu gọi dựa vào lời hứa của Chúa: “Hỡi đoàn chiên nhỏ bé, đừng sợ, vì Cha các con đã vui lòng ban Nước của Người cho các con” (Lc 12, 32). Về vấn đề này, chúng ta hãy nhớ lại những lời sau đây của Đức Giáo hoàng Phanxicô: “Trong một cộng đồng Kitô giáo, nơi các tín hữu, linh mục và giám mục không đi theo con đường nhỏ bé này, thì không có tương lai, […] Vương quốc Thiên Chúa nảy mầm trong những người nhỏ bé, luôn luôn trong những người nhỏ bé” (Bài giảng tại Santa Marta, ngày 3 tháng 12 năm 2019)”.

Vì vậy, Đức Thánh Cha mời gọi “vun trồng một thái độ thiêng liêng hy vọng đầy tín thác, dựa trên đức tin và sự kết hợp với Thiên Chúa”, hân hoan làm chứng cho Tin Mừng và nhìn về tương lai với niềm hy vọng.

Vun trồng ý thức lắng nghe và chào đón đối với người trẻ và người di cư

Hơn nữa, Đức Lêô XIV vui mừng trước “một số dấu hiệu của niềm hy vọng này (…) vốn đã rất hiện hữu” trong cộng đồng này, mà ngài mô tả là “tuyệt đẹp” cũng như “đầy hứa hẹn”. Ví dụ, ngài trích dẫn “nhiều người trẻ gõ cửa Giáo hội Công giáo, trình bày những vấn đề và mối quan tâm của họ”, đồng thời kêu gọi các mục tử “tiếp tục công việc mục vụ nghiêm túc mà anh em đang thực hiện”. Ngài cũng khuyến khích họ “lắng nghe và đồng hành với người trẻ”, và “chăm sóc các lĩnh vực mà Giáo hội tại Thổ Nhĩ Kỳ được kêu gọi hoạt động một cách đặc biệt: đối thoại đại kết và liên tôn, truyền bá đức tin cho người dân địa phương, và chăm sóc mục vụ cho người tỵ nạn và người di cư”.

Liên quan đến khía cạnh cuối cùng này, Đức Thánh Cha lưu ý rằng “sự hiện diện rất lớn của người di cư và người tỵ nạn tại đất nước này đặt ra cho Giáo hội thách thức phải chào đón và phục vụ những người dễ bị tổn thương nhất”. Ngài cũng nêu bật rằng “Giáo hội này bao gồm những người nước ngoài, và nhiều người trong số anh chị em – linh mục, nữ tu, nhân viên mục vụ – cũng đến từ các quốc gia khác”, và đồng thời kêu gọi “một cam kết dấn thân đặc biệt đối với việc hội nhập văn hóa, để ngôn ngữ, tục lệ và phong tục của Thổ Nhĩ Kỳ có thể ngày càng trở nên của riêng anh chị em”.

Tính cấp thiết của việc nắm bắt cốt lõi của đức tin Kitô giáo

Đức Giáo hoàng cũng đã đề cập đến kỷ niệm 1700 năm Công đồng Nixê I – vốn chính là đối tượng chuyến viếng thăm của ngài – nhấn mạnh tính thời sự của công đồng và những thách thức mà nó đặt ra cho chúng ta ngày nay. Trong số những thách thức này, trước tiên ngài nhấn mạnh “tầm quan trọng của việc nắm bắt cốt lõi của đức tin và việc trở thành Kitô hữu”, và khẳng định rằng “Công đồng Nixê vẫn mời gọi chúng ta ngày nay suy ngẫm về câu hỏi này: Chúa Giêsu là ai đối với chúng ta? Về bản chất, trở thành Kitô hữu có nghĩa là gì?” Đức Giáo hoàng nói rằng chính khi trả lời câu hỏi kép này mà Kinh Tin Kính, “được tuyên xưng một cách nhất trí và đồng lòng”, trở thành “một tiêu chuẩn để phân định, một la bàn, một trục xoay mà niềm tin và hành động của chúng ta phải được xây dựng xung quanh.”

Sự cấp thiết của việc tái khám phá khuôn mặt của Thiên Chúa Cha trong Chúa Kitô

Nói về thách thức thứ hai, Đức Thánh Cha đã thu hút sự chú ý của Giáo hội Thổ Nhĩ Kỳ đến “nhu cầu cấp thiết phải tái khám phá khuôn mặt của Thiên Chúa Cha trong Chúa Kitô”. “Trong Chúa Giêsu, chúng ta tìm thấy khuôn mặt đích thực của Thiên Chúa và Lời quyết định của Người về nhân loại và lịch sử”, Đức Thánh Cha nói và đồng thời chỉ ra rằng “chân lý này liên tục chất vấn những lối trình bày của chúng ta về Thiên Chúa khi chúng không tương ứng với những gì Chúa Giêsu đã mặc khải cho chúng ta, và mời gọi chúng ta liên tục phân định một cách phê phán về các hình thức đức tin, cầu nguyện, đời sống mục vụ và linh đạo của chúng ta nói chung.”

Ngài cũng cảnh báo về một loại “trở lại của chủ thuyết Ariô” trong văn hóa hiện tại, “và đôi khi ngay cả trong chính những người tin“, khiến mọi người nhìn Chúa Giêsu với “sự ngưỡng mộ nhân loại, thậm chí có thể với tinh thần tôn giáo, nhưng không thực sự coi Người là Thiên Chúa hằng sống và chân thật hiện diện giữa chúng ta“. Đức Thánh Cha nhấn mạnh rằng “Chúa Giêsu Kitô không phải là một nhân vật của quá khứ; Người là Con Thiên Chúa hiện diện giữa chúng ta, Đấng dẫn dắt lịch sử hướng tới tương lai mà Thiên Chúa đã hứa với chúng ta“.

Cần phải phân biệt cốt lõi của đức tin với các công thức diễn đạt đức tin đó

Cuối cùng liên quan đến thách thức thứ ba, Đức Thánh Cha nhắc nhở các mục tử của Giáo hội Thổ Nhĩ Kỳ về bổn phận phải luôn hài hòa “sự trung gian của đức tin và sự phát triển giáo thuyết”. “Luôn cần phải truyền đạt đức tin Kitô giáo qua các ngôn ngữ và phạm trù của bối cảnh mà chúng ta đang sống, như các Giáo Phụ đã làm tại Công đồng Nixê và các Công đồng khác”, Đức Thánh Cha nói và đồng thời chỉ ra rằng “trong bối cảnh văn hóa phức tạp, Kinh Tin Kính Nixê đã thành công trong việc truyền đạt cốt lõi của đức tin qua các phạm trù văn hóa và triết học thời đó”.

Đồng thời, ngài nhấn mạnh đến nhu cầu cần “phân biệt cốt lõi của đức tin với các công thức và hình thức lịch sử diễn đạt đức tin đó“, chúng “luôn mang tính một phần và tạm thời và có thể thay đổi khi chúng ta càng đào sâu giáo thuyết“.

Quả thế, Đức Thánh Cha nhắc lại sự nhấn mạnh của thánh John Henry Newman về sự phát triển của giáo thuyết Kitô giáo, vốn không phải như là “một ý tưởng trừu tượng và tĩnh tại”, mà là sự phản ánh “chính mầu nhiệm Chúa Kitô”. Nghĩa là, là “sự phát triển nội tại của một cơ thể sống, vốn soi sáng và làm sáng tỏ hơn cốt lõi cơ bản của đức tin“.

Tý Linh

(theo Fabrice Bagendekere, SJ –Vatican News)

Nguồn: xuanbichvietnam.net