Bằng một văn bản, kết quả của các cuộc tham vấn với Hội đồng Kinh tế và các chuyên gia khác, Đức Lêô XIV đã bãi bỏ Ủy ban Quyên góp cho Tòa Thánh (Commissio de donationibus pro Sancta Sede), được Đức Phanxicô thành lập vào ngày 11/2/2025. Quy chế được phê chuẩn trên cơ sở thử nghiệm và bất kỳ văn bản nào đã được thông qua cho đến nay đều bị bãi bỏ. Các thành viên chấm dứt chức năng của mình, và tất cả tài sản thuộc về cơ quan này sẽ được chuyển giáo cho Tòa Thánh.
Chưa đầy mười tháng sau khi thành lập nó, Đức Lêô XIV, qua một văn bản ký ngày 29/9 nhưng được công bố vào thứ Năm, ngày 4/12, đã bãi bỏ Commissio deDonatibus pro Sancta Sede, một cơ quan nhằm khuyến khích sự đóng góp của các tín hữu, các Hội đồng Giám mục và các nhà hảo tâm tiềm năng khác. Chính Đức Phanxicô đã thành lập ủy ban này, cũng qua một văn bản ký ngày 11 tháng 2 năm 2025. Tin tức về việc thành lập cơ quan này đã được công bố vào ngày 26/2/2025, trong khi Đức Giáo hoàng đang nằm viện tại Bệnh viện Gemelli.
Ủy ban gồm năm thành viên do Đức cha Roberto Campisi, cựu trợ tá của Tổng vụ của Phủ Quốc vụ khanh Tòa Thánh, chủ trì, người được Đức Lêô XIV bổ nhiệm làm Quan sát viên thường trực của Tòa Thánh tại UNESCO vào ngày 27/9, với sứ mệnh giám sát hoạt động của các tổ chức Công giáo quốc tế. Văn bản khẳng định, ngài và các thành viên khác “ngay lập tức chấm dứt chức vụ“. Văn bản này là kết quả của “nghị quyết” và “khuyến nghị” được Hội đồng Kinh tế phê chuẩn và trình bày theo điều 207 của Tông hiến Praedicate Evangelium, tức là điều khoản liên quan đến việc bảo vệ tài sản, rủi ro di sản, và nguồn nhân lực và tài chính cần được quản lý “với sự thận trọng, hiệu quả và minh bạch“.
Thành lập cơ quan
Ủy ban được thành lập với sứ mạng cụ thể là “khuyến khích các khoản đóng góp thông qua các chiến dịch phù hợp” giữa các tín hữu, các giám mục và các nhà hảo tâm, cũng như “tìm ra nguồn tài chính từ các nhà tài trợ tự nguyện cho các dự án cụ thể do các tổ chức thuộc Giáo triều Rôma và Phủ Thống đốc Thành quốc Vatican đề xuất, mà không ảnh hưởng đến quyền tự quản và thẩm quyền riêng của từng cơ quan, theo các quy định hiện hành.”
Quyết định của Đức Thánh Cha
Trong bản văn do Đức Lêô XIV công bố hôm thứ Năm, người ta có thể đọc: “Vấn đề quyên góp và gây quỹ cho Tòa Thánh thể hiện một khía cạnh quan trọng của vinculum unitatis et caritatis (mối dây hiệp nhất và bác ái) giữa các Giáo hội địa phương và Tòa Thánh, đặc biệt là từ góc độ thực thi hiệu quả sứ vụ Phêrô.”
“Hội đồng Kinh tế, chịu trách nhiệm giám sát các cơ cấu và hoạt động hành chính và tài chính của Tòa Thánh, đã đặc biệt quan tâm nghiên cứu vấn đề này, tái xem xét nó và tham khảo ý kiến các chuyên gia trong lĩnh vực này“, tài liệu nêu rõ và đồng thời cũng đề cập rằng “trong khi đánh giá tích cực các biện pháp đầu tiên được thực hiện gần đây, Hội đồng đã đưa ra một số khuyến nghị nhằm định hình lại cơ cấu thể chế hiện tại chịu trách nhiệm quản lý lĩnh vực này“.
Người đại diện quản lý tài sản là chủ tịch của APSA
Sau khi tham khảo ý kiến của “các chuyên gia trong lĩnh vực này”, Đức Thánh Cha Lêô XIV đã quyết định bãi bỏ quy chế của Ủy ban Quyên góp cho Tòa thánh (Commissio de donationibus pro Sancta Sede). Việc bãi bỏ quy chế cũng bao gồm việc bãi bỏ “tất cả các văn bản đã được thông qua cho đến nay và bất kỳ quy định nào do Ủy ban thiết lập“, do đó “sẽ không còn giá trị giáo luật hoặc pháp lý”. Hơn nữa, văn bản quy định rằng “tất cả tài sản hiện đang thuộc về ủy ban phải được chuyển giao cho Tòa Thánh“. Người đại diện là Chủ tịch Cơ quan Quản lý Di sản của Tòa Thánh (APSA), Đức cha Giordano Piccinotti. Ngài có “quyền ủy quyền lại, tiến hành kết thúc Ủy ban theo các quy định hiện hành“.
Nhóm làm việc
Trái lại, Ban Thư ký Kinh tế, với một nhóm công tác do Ban này chỉ định, sẽ có trách nhiệm “giải quyết mọi vấn đề tồn đọng sau khi Ủy ban giải thể“. Ban Thư ký Kinh tế “sẽ thông báo cho Hội đồng Kinh tế về tất cả các biện pháp được thực hiện liên quan đến vấn đề này“. Cuối cùng, Đức Giáo hoàng thông báo rằng một nhóm làm việc sẽ được thành lập để đưa ra “các đề xuất liên quan đến vấn đề chung về gây quỹ cho Tòa Thánh, cũng như để xác định một cơ cấu phù hợp“. Hội đồng Kinh tế sẽ một lần nữa đề xuất danh sách các thành viên của nhóm, và danh sách này sẽ được trình lên Đức Giáo hoàng thông qua Phủ Quốc vụ khanh Tòa Thánh.