Dẫn nhập: “Sợi chỉ đỏ” của Đại hội

I. NGÀY THỨ NHẤT – NIỀM VUI KHAI MẠC CUỘC HÀNH HƯƠNG HY VỌNG

II. NGÀY THỨ HAI – CÙNG BƯỚC ĐI GIỮA THẾ GIỚI NHIỀU TỔN THƯƠNG

III. NGÀY THỨ BA – SỐNG VÀ CHIA SẺ CÂU CHUYỆN VỀ CHÚA GIÊSU

IV. NGÀY THỨ TƯ – HÃY RA ĐI: SỨ VỤ CỦA MỖI NGƯỜI CÔNG GIÁO

V. KẾT LUẬN – GIÁO HỘI VIỆT NAM LOAN BÁO TIN MỪNG

MỘT TỔNG HỢP VÀ SUY TƯ VỀ ĐẠI HỘI TRUYỀN GIÁO Á CHÂU

Penang, Malaysia, từ ngày 27–30/11/2025

Dẫn nhập

Đại hội Truyền giáo Á châu lần thứ I diễn ra tại Chiang Mai, Thái Lan, năm 2006 với chủ đề: “Tường thuật câu chuyện của Chúa Giêsu tại châu Á”; 19 năm sau (2006-2025) – trong bối cảnh Năm thánh Hy vọng 2025 – Đại hội Truyền giáo Á châu lần thứ II được tổ chức tại Penang, Malaysia (từ 27–30/11/2025) mang tên “Cuộc đại hành hương hy vọng” (The Great Pilgrimage of Hope).

Đại hội quy tụ gần 900 tham dự viên đến từ 28 quốc gia châu Á, bao gồm: 10 hồng y, 104 giám mục, 155 linh mục, 74 nữ tu, 8 phó tế, 422 giáo dân, 32 thành viên Ban Tổ chức và 90 thiện nguyện viên. Phái đoàn Việt Nam tham dự với 28 thành viên, gồm: 6 giám mục, 6 linh mục, 4 nữ tu và 12 giáo dân (7 nam và 5 nữ).

Tất cả gặp nhau để tuyên xưng niềm hy vọng nơi Đức Giêsu Kitô, Đấng Cứu Độ, và phân định định hướng truyền giáo của Giáo hội Á châu trên hành trình tiến đến năm 2033 – kỷ niệm 2000 năm cuộc khổ nạn, cái chết và phục sinh của Chúa Giêsu.

“Sợi chỉ đỏ” của Đại hội

Trong suốt bốn ngày, một “sợi chỉ đỏ” nổi bật xuyên suốt mọi khoảnh khắc cầu nguyện, học hỏi, lắng nghe và gặp gỡ: Muốn loan báo Đức Giêsu cho châu Á, trước hết chúng ta phải gặp gỡ Ngài cách cá vị, cùng nhau bước đi trong Chúa Thánh Thần, rồi lên đường trong niềm hy vọng của những môn đệ thừa sai.

Nếu Đại hội lần I năm 2006 nhấn mạnh trọng tâm loan báo câu chuyện của Chúa Giêsu, thì Đại hội lần II (2025) triển khai chiều kích thiêng liêng sâu xa hơn: Trước khi “kể” về Chúa Giêsu, người môn đệ phải “gặp gỡ” Ngài, “biết” Ngài cách cá vị, và chỉ từ đó mới có thể loan báo Ngài bằng một con tim được đổi mới.

Như vậy, Đại hội 2025 không chỉ là một biến cố để tham dự, nhưng là một ngọn lửa được trao tận tay các Giáo hội Á châu, mời gọi hoán cải, đổi mới và canh tân sứ vụ loan báo Tin mừng.

I. NGÀY THỨ NHẤT – NIỀM VUI KHAI MẠC CUỘC HÀNH HƯƠNG HY VỌNG

(Ngày 27/11/2025)

Ngày khai mạc diễn ra trong niềm vui gặp gỡ của các dân tộc, ngôn ngữ và truyền thống khác nhau. Các bài phát biểu chào mừng của các vị lãnh đạo Giáo hội và chính quyền Malaysia khẳng định vẻ đẹp đa dạng của châu Á và ơn gọi kiến tạo hòa bình.

Đức Hồng y Sebastian Francis, Giám mục Giáo phận Penang, nhắc nhớ:

– Năm 2006, Á châu được mời gọi kể câu chuyện về Chúa Giêsu.

– Năm 2025, Á châu được mời gọi sống và chia sẻ câu chuyện ấy bằng con tim được đổi mới.

Trong bài khai mạc, Đức Hồng y Antonio Tagle, Chủ tịch Phân bộ thứ II của Bộ Loan báo Tin Mừng, mời gọi chúng ta trở nên như các nhà đạo sĩ: biết đọc các dấu chỉ, lắng nghe Lời Chúa và can đảm “trở về bằng một con đường khác” – con đường của hoán cải, khiêm tốn và sứ vụ.

Buổi tối kết thúc trong bầu khí hiệp thông rộn ràng, tạo nên một khởi đầu đầy hứa hẹn cho hành trình hy vọng.

 

II. NGÀY THỨ HAI – CÙNG BƯỚC ĐI GIỮA THẾ GIỚI NHIỀU TỔN THƯƠNG

(Ngày 28/11/2025)

Trong ngày thứ hai, Đại hội giúp các tham dự viên nhận ra những vết thương sâu đậm trong xã hội Á châu: áp lực kinh tế, chia rẽ xã hội, di dân, nghiện kỹ thuật số, cô đơn, bạo lực gia đình, khủng hoảng đức tin nơi người trẻ. Việt Nam cũng đang mang trong mình những vết thương tương tự.

Đồng thời Đại hội đã nhận ra:

1. Chúa Giêsu đồng hành với chúng ta hôm nay

Đức Hồng y Charles Bo nhấn mạnh: Nếu hôm nay Chúa Giêsu ở Á châu, Ngài sẽ bước đi giữa công nhân, người di dân, sinh viên, ngư dân và người buôn gánh bán bưng. Ngài luôn đứng về phía người bị áp bức và bị lãng quên.

2. Niềm vui là hành động đầu tiên của loan báo Tin mừng

Trong một xã hội lo âu, chỉ một nụ cười, lời tha thứ hay một trái tim bình an cũng đã loan báo Chúa rồi.

3. Khủng hoảng lớn nhất: con người bị quên lãng

Nhiều người không chỉ nghèo vật chất mà còn nghèo vì không ai nhìn thấy họ, không ai quan tâm đến họ. Tới đây, tôi nhớ lại một vài chứng từ được chia sẻ trong Nhóm của tôi:

– Một bạn trẻ từ Myanmar nói trong nước mắt:

“Bạn bè cháu nghĩ Thiên Chúa không còn chỗ trong thế giới này. Nhưng khi bà con Công giáo tại Malaysia đến trại tị nạn thăm, lắng nghe cháu, cháu thấy chính Chúa Giêsu đến với cháu.”

– Một nữ công nhân Philippines tại Malaysia chia sẻ:

“Cháu làm việc 12 tiếng mỗi ngày, thấy mình như một con số vô hình, chẳng ai biết đến. Nhưng một ngày kia, khi cha sở và một số bà con giáo dân đến thăm khu nhà trọ, cháu biết mình còn được Chúa nhớ đến.”

Những tiếng nói ấy cho thấy: Sứ vụ bắt đầu bằng sự hiện diện và lắng nghe.

4. Truyền thông kỹ thuật số: cánh đồng truyền giáo mới

Giới trẻ sống trong không gian kỹ thuật số. Nếu Giáo hội vắng mặt nơi đây, chúng ta tự đánh mất họ.

5. Loan báo Tin mừng kiểu Á châu: nhẹ nhàng – tôn trọng – tương quan

Đức Tổng Giám mục Simon Poh nói: “Hãy thì thầm Tin mừng bằng tình yêu và sự hiện diện.”

6. Hòa giải – trái tim của đời môn đệ

Ông Colin Calmiano (giám đốc chương trình “Spread Your Wings/ Hãy dang rộng đôi cánh của bạn”) chia sẻ: Chia rẽ bắt đầu từ trái tim mỗi người. Môn đệ thật là người biết tha thứ, hàn gắn và xây dựng hiệp nhất.

7. Gặp gỡ Đấng Cứu Độ trong thinh lặng

Trong giờ chầu Thánh Thể với những suy niệm sám hối, Đại hội được dẫn về nền tảng của truyền giáo:

Không thể loan báo Đấng Cứu Chuộc nếu trước hết chúng ta không đón nhận ơn cứu độ của Ngài, qua việc khiêm tốn nhìn nhận mình là người tội lỗi đang cần sự tha thứ.

 

III. NGÀY THỨ BA – SỐNG VÀ CHIA SẺ CÂU CHUYỆN VỀ CHÚA GIÊSU

(Ngày 29/11/2025)

Một câu hỏi quan trọng được đặt ra: Người giáo dân bình thường hôm nay làm gì để chia sẻ câu chuyện về Chúa Giêsu?

1. Nhiều người đang âm thầm rời xa Giáo hội: Không vì chống đạo, nhưng vì bị tổn thương hoặc thấy mình bị bỏ rơi. Giáo hội phải bước tới, như Chúa Giêsu đã đến với hai môn đệ trên đường Emmaus.

2. Làm mục tử là đi về phía con người: Thăm viếng gia đình, lắng nghe người trẻ, nâng đỡ người đau khổ – đó là sứ vụ.

3. Đức tin cô đơn là đức tin dễ chết: Hiệp hành – cùng nhau bước đi – là liều thuốc chữa lành sự xa cách.

4. Hy vọng sinh ra từ cuộc gặp gỡ thật sự: Không có gặp gỡ, không có ơn đổi mới. Không có đổi mới, không có sứ vụ.

5. Người trẻ: trung tâm của sứ mạng. Đại hội nhấn mạnh vai trò không thể thay thế của người trẻ – những người đang tìm ý nghĩa và hướng đi cho đời mình.

6. Hướng đến 2033: Mỗi người được mời gọi trở thành nhà truyền giáo bằng những hành động nhỏ nhưng bền bỉ.

Tóm lại, Hiệp hành – lối sống mới của Giáo hội Á châu: “Hiệp hành và truyền giáo không tách rời nhau.”

Một Giáo hội không biết lắng nghe thì không thể loan báo Tin mừng; một Giáo hội biết lắng nghe trong Chúa Thánh Thần sẽ trở thành ánh sáng cho muôn dân.

Phương pháp Đối thoại trong Thánh Thần được áp dụng trong nhiều phiên họp, đem lại hoa trái của sự tôn trọng, hiệp thông và phân định chung.

 

IV. NGÀY THỨ TƯ – HÃY RA ĐI: SỨ VỤ CỦA MỖI NGƯỜI CÔNG GIÁO

(Ngày 30/11/2025)

Ngày cuối, Đại Hội gửi đi một thông điệp: Sứ vụ loan báo Tin mừng không chỉ dành cho một số người – sứ vụ dành cho mọi người đã chịu Phép Rửa tội, với một số đề nghị cụ thể:

1. Khám phá lại căn tính Bí tích Rửa tội: Đây là nguồn của phẩm giá và sứ mạng của mỗi Kitô hữu.

2. Hai nền tảng của sứ vụ loan báo Tin mừng là

– Lệnh truyền: “Hãy đi và làm cho muôn dân thành môn đệ.”

– Giới luật: “Hãy yêu Chúa hết lòng và yêu tha nhân như chính mình.”

3. Không truyền giáo một mình: “Làm anh hùng đơn độc là mạo hiểm.” Sứ vụ loan báo Tin mừng được lớn lên trong cộng đoàn Giáo hội.

4. Người nghèo – trái tim của Tin mừng: Nếu không có lòng thương xót, sứ vụ trở nên trống rỗng.

5. Ba giọng nói của các hồng y Á châu

– Đức Hồng y Ferrao, Chủ tịch FABC: Thắp lại lửa môn đệ.

– Đức Hồng y Gracias, Ấn Độ: Đối thoại là con đường của châu Á.

– Đức Hồng y Marengo, Mông Cổ: Sứ vụ bắt đầu từ tương quan gần gũi, khiêm tốn.

6. Thánh lễ bế mạc – trở về bằng con đường khác. Đức Hồng y Ferrao gợi ý: Giống như các đạo sĩ, chúng ta được sai đi với một trái tim đổi mới.

 

V. KẾT LUẬN – GIÁO HỘI VIỆT NAM LOAN BÁO TIN MỪNG

Hiệp thông với Giáo hội toàn cầu và Giáo hội tại Á châu, Giáo hội Việt Nam cùng hướng đến năm 2033 – kỷ niệm 2000 năm cuộc khổ nạn, cái chết và phục sinh của Chúa Giêsu. Đồng thời đối với Giáo hội Việt Nam, năm 2033 còn là kỷ niệm 500 năm Tin mừng Chúa Giêsu được loan báo trên quê hương chúng ta (1533-2033).

Và trong Thư chung 2025 vừa qua, Hội đồng Giám mục Việt Nam đã mời gọi: “Đây là thời điểm quý giá, mời gọi chúng ta nhìn lại công cuộc loan báo Tin mừng trong quá khứ và thúc đẩy dấn thân hơn trong tương lai. Vì vậy, chúng tôi đề nghị chương trình mục vụ ba năm, mỗi năm một chủ đề, tất cả đều quy về sứ mạng loan báo Tin mừng:

Năm 2025-2026: Mỗi Kitô hữu là một môn đệ thừa sai: “Anh em là ánh sáng thế gian” (Mt 5,14).

Năm 2026-2027: Mỗi cộng đoàn Kitô hữu là một cộng đoàn thừa sai: “Chúa cho cộng đoàn mỗi ngày có thêm những người được cứu độ” (Cv 2,47).

Năm 2027-2028: Hội thánh Chúa Kitô tại Việt Nam lên đường theo lệnh truyền: “Anh em hãy đi và làm cho muôn dân thành môn đệ” (Mt 28,19).

Thực vậy, với hơn 7 triệu người Công giáo trên tổng số gần 102 triệu dân, Việt Nam có một cánh đồng truyền giáo rộng lớn và cấp bách.

Tóm lại, là người công giáo Việt Nam và là một giám mục, sau khi tham dự Đại hội Truyền giáo trở về, tôi cảm nhận rằng:

Đại hội Truyền giáo tại Penang không phải là sự kiện để nhớ, nhưng là một ngọn lửa được trao vào tay chúng ta. Nếu trở về mà không gìn giữ và quên đi, ngọn lửa ấy sẽ tắt. Nhưng nếu để Ngọn lửa Thánh Thần thắp sáng nơi trái tim mỗi người, trong từng gia đình và nơi mỗi cộng đoàn, Giáo hội Việt Nam sẽ trở thành một chứng nhân khiêm tốn nhưng rạng ngời của niềm hy vọng cho châu Á.

“Lạy Chúa Giêsu, xin làm bừng cháy trái tim chúng con
và xin sai chúng con đi như những môn đệ của Niềm Hy Vọng.”

+ Giuse Đỗ Mạnh Hùng

Giám mục Giáo phận Phan Thiết.

Nguồn: WHĐ (02/12/2025)