21.01.2023 – Thánh Lễ Tất Niên

Suy Niệm 1 : Lm Lu-y Gonzaga Nguyễn Quang Vinh

CUỘC ĐỜI LÀ LỜI TẠ ƠN

 

Mượn lời tiên tri Isaia mở đầu suy niệm cuối năm: “Tôi xin nhắc lại ân nghĩa Đức Chúa, tôi dâng lời ca tụng Đức Chúa vì tất cả những gì Đức Chúa đã thực hiện cho chúng ta” (Bài Đọc 1. Is 63, 7-9).

Tạ ơn, đội ơn, cám ơn là những từ ngữ diễn tả tâm tình tri ân của  con người đối với Thí Chủ.  Thí chủ có thể là Thượng đế cũng có thể là tha nhân đã làm phúc cho chúng ta.  Chúng ta dễ dàng chấp nhận rằng mỗi người là một tổng hợp các mối liên hệ từ gia đình cho đến xã hội, và chúng ta lớn lên trong sự nâng đỡ của tha nhân.

Bài học từ người Do thái, là sau khi vượt qua Biển Đỏ, việc đầu tiên ông Môsê làm là lập đàn tế lễ tạ ơn Thiên Chúa vì ơn giải phóng.  Họ cũng làm như thế khi đi vào Đất Hứa và nhiều lần dâng lễ tạ ơn như thế trong hành trình sa mạc, nhất là mỗi khi họ chiến thắng quân thù.  Từ khi vào dất hứa và từ ngày ăn sản phẩm nông nghiệp do tay mình sản xuất, người Do thái lập tục lệ dâng lễ Tạ Ơn Thiên Chúa sau mùa gặt, vì họ ý thức rằng mùa màng bội thu không phải do ý muốn của họ, nhưng tùy thuộc vào mưa thuận gió hòa của trời đất.

Dân xứ cờ hoa đã có thông lệ từ 1789, dân chúng dành trọn một ngày để Tạ Ơn, gọi là Thanks Giving, ngày nầy rơi vào ngày thứ Năm của tuần lễ thứ tư của tháng 11 hằng năm.  Họ thường ăn thịt gà tây, tục lệ nầy nhắc lại kỷ niệm của tổ tiên họ đã được cứu sống nhờ ăn loại chim nầy khi đặt chân lên vùng đất mới, tức nước Mỹ.  Vào ngày nầy họ thường tự nguyện góp tiền và số tiền có được đem giúp người  nghèo.  Một cử chỉ biểu tượng của lòng biết ơn: Tổng thống Mỹ có tục lệ  tha chết cho một con gà tây nhân ngày lễ tạ ơn, nó được chọn để nuôi được chăn nuôi cho đến khi tàn đời.

Tạ ơn là tiếng vọng ân sủng đã lãnh nhận từ Thượng đế qua hoàn cảnh hay qua bàn tay của tha nhân.  Lời tạ ơn cũng là phản ứng mang tính tôn giáo, nhìn nhận mình thấp hèn yếu đuối, đồng thời tuyên xưng quyền năng của thượng đế.  Thái độ của người trưởng thành là lòng biết ơn.  Đức Maria đã lên tiếng ca tụng hồng ân của Chúa ban cho chính bản thân Mẹ và cho dân tộc của Mẹ nữa: “Đấng toàn năng đã làm cho tôi biết bao điều cao cả … Chúa hằng thương xót những ai kính sợ Người … Chúa độ trì Ít-ra-en tôi tớ của Người” (Bài Tìn Mừng Lc 1, 39-55).  Còn thánh Phaolô diễn tả tâm tình đội ơn Chúa: “Tôi hằng cảm tạ Thiên Chúa của tôi vì anh em, về những ân huệ Người ban cho anh em nơi Đức Kitô Giêsu.  Quả vậy, trong Đức Kitô Giêsu, anh em đã trở nên phong phú về mọi phương diện” (Bài Đọc 2. 1Cr 1, 3-9).

Người Việt Nam chúng ta cũng không thua kém gì về tâm tình tạ ơn Trời Đất, Đàn Nam Giao tại Huế là chứng tích lòng tri ân thượng đế của người dân Việt.  Thuở xưa vào mùa xuân các vua triều Nguyễn (bắt đầu với vua Nguyễn Gia Long 1806) nhà vua phải ăn chay 3 ngày trườc khi bước lên tế đàn Nam Giao, tức là đàn tế Trời Đất, vua thay mặt cho toàn dân dâng hương Tạ Ơn và cầu cho quốc thái dân an và cầu mưa thuận gió hòa cho ruộng vườn.  Đàn Nam Giao ngày nay vẫn còn đó như chứng tích lịch sử của lòng biết ơn Trời Đất.  Trong toàn cõi Việt Nam có nhiều Đàn Tế Trời, và đếm đến 98 lần tế đàn long trọng..

Chính Đức Giêsu cũng đã dâng lời đội ơn Cha trên trời, trước mỗi việc làm quan trọng, khi đứng trước nấm mồ Ladarô, trước khi làm phép lạ hóa bánh ra nhiều, lời tạ ơn đã trở thành Kinh Nguyện Tạ Ơn trong thánh lễ.  Thánh lễ là lời kinh tạ ơn long trọng được Chúa Giêsu thiết lập và được truyền thống Giáo Hội lưu giữ và thực hiện mỗi ngày, chúng ta thường gọi là thánh lễ, đó chính là Kinh Nguyện Tạ Ơn.

Tạ Ơn cũng là dịp để Tạ Tội với Thiên Chúa và với anh em.  Một năm qua, nếu chúng ta trung thực với chính mình, chúng ta sẽ dễ dàng nhận ra mình bất toàn trong nhiều lãnh vực, trong giao tế, trong sinh hoạt cộng đoàn, nhất là trong thờ phượng Thiên Chúa, trong đóng góp xây dựng Giáo hội, trong tình yêu thương gia đình.

Một năm đầy biến động qua đi với ba mùa dịch Côvít 19, lấy đi sinh mạng triệu người trên toàn thế giới, gây ấn tượng lo sợ nơi tâm trí nhân loại, chúng ta còn đứng vững được trên đôi chân là một hồng ân to lớn; xét cho cùng trong các quốc gia gặp khó khăn vì cơn dịch tể nầy, thì Việt Nam, được nhiều may mắn hơn.  Xin chấp tay cảm tạ ơn Chúa.  Đi kèm với lời tạ ơn là tâm tình sám hối nhìn nhận khuyết điểm năm qua và cầu xin ơn bình an cho năm mới.

Lạy Chúa một năm qua đi Chúa đã gìn giữ Giáo xứ được bình an, xin gia ân cho chúng con trước thềm năm mới được an lành để sống đạo, thờ phượng Chúa. Amen

Suy Niệm 2 : Lm Tađêô Võ Xuân Sơn

TẠ ƠN LÀ BÀI CA KHÔNG BAO GIỜ QUÊN

Kính thưa quý ông bà anh chị em rất thân mến, “Có một bài ca không bao giờ quên” là lời của một bài hát và bị người ta nhại lại: có một bài quên không bao giờ ca, đó là bài vô ơn. Đừng bao giờ ca bài vô ơn, mà hãy hát bài biết ơn đối với Thiên Chúa. Hôm nay chúng ta không muốn quên ơn Chúa ban cho trong năm qua, nên ngày cuối năm và giờ này là thời gian cuối của năm cũ, chúng ta tụ họp dâng thánh lễ tạ ơn Thiên Chúa, bởi như ngạn ngữ pháp có câu: lòng biết ơn là trí nhớ của trái tim. Tuy nhiên, không thể có một tâm tình biết ơn chân thành nếu không biết mình đã nhận được ơn gì Chúa ban. Vậy, đặt mình trước mặt Chúa, chúng ta cứ trình bày với Chúa định lượng riêng của chúng ta về những ơn Chúa ban.

Chúng ta tạm lấy mốc từ thấp nhất là 1 đến cao nhất là 10 để định lượng ơn Chúa ban cho ta bao nhiêu trong năm qua. Cho thang điểm 9-10, vì trong năm qua Chúa đã ban cho ta một năm tốt lành, thành công trong việc làm ăn, trong sức khỏe để vượt qua mùa dịch bệnh, bình an trong gia đình, có những mối tương quan mới hữu ích. Cho thang điểm 7-8, vì trong năm qua ta được tốt hơn năm ngoái, khá bằng lòng. Cho thang điểm 5-6, vì chẳng có gì đáng chú ý trong năm qua, mọi sự trôi qua đều đặn. Cho thang điểm 3-4, vì trong năm qua không có gì phấn khởi, có đôi lần nằm bệnh viện; công việc không được suôn sẻ như ý muốn, gia đình có đôi lần bất hòa v.v. Cho thang điểm 1-2, vì người thân qua đời do nhiễm vi rút corona hay căn bệnh hiểm nghèo khác, bạn bè phản bội, gia đình bên bờ vực rã tan, nằm bệnh viện nhiều hơn nằm ở nhà v.v. điểm này dễ nảy sinh nơi chúng ta lúc này tâm trạng: Chúa ban ơn nhiều thì cám tạ ơn Chúa nhiều, Chúa ban ơn ít thì cám ơn Chúa ít, thậm chí không một mảy may biết ơn Chúa. Chúng ta đánh giá ơn Chúa ban theo cái nhìn của chúng ta.

Đến đây chúng ta nhớ đến thái độ của mười người phong cùi. Ai cũng được Chúa chữa lành bệnh cả, nhưng có đến chín người không cám ơn Chúa Giêsu. Có lẽ họ đã đánh thang điểm cho ơn Chúa chỉ là 1-2 nên không muốn trở lại cảm tạ ơn Chúa. Thánh Phaolô thì khác. Ngài viết: “Tôi có là gì cũng là nhờ ơn Chúa” (1Cr 15,10). Nhất là, biết ơn Chúa trong hoàn cảnh đầy thử thách là thái độ của người có đức tin. Vấn đề còn lại là chúng ta đã làm gì để sinh lợi những ơn Chúa ban, dù lượng định thang điểm ơn Chúa chỉ là 1-2, bởi “Tôi có là gì cũng là nhờ ơn Chúa”?

Bài Tin Mừng hôm nay mô tả thái độ vô ơn của dân Israel đối với Thiên Chúa và cũng có thể mô tả thực trạng tâm hồn của chúng ta. Đất vườn nho màu mỡ xứng hợp để trồng cây nho, thế mà ông chủ đã hào phóng trồng cây vả vào trong đất trồng nho. Vậy mà cây vả không sinh trái nào, trở nên cây vô tích sự. Phản ứng bình thường là “chặt nó đi, để làm gì cho hại đất?”, ông chủ có quyền đó. Nhưng Chúa Giêsu kể tiếp: “Xin cứ để nó lại năm nay nữa. Tôi xin vun xới chung quanh và bón phân cho nó. May ra sang năm có trái, nếu không thì ông sẽ chặt nó đi” (Lc 13.6-9). Câu chuyện Chúa Giêsu kể kết thúc ở đây nhưng lại mở ra cho người nghe cơ hội chạm vào lòng yêu thương đầy nhẫn nại của Thiên Chúa. Ngài luôn hào phóng cho chúng ta cơ hội mới như năm mới sắp đến và vẫn trông đợi cuộc đời chúng ta sinh hoa trái đức tin, bình an, thánh thiện, hoa trái truyền giáo. Ngài vẫn rót tràn trề ân sủng Ngài là lời Chúa, các bí tích và cả một không gian giáo xứ, không gian gia đình rất thuận lợi cho việc sinh hoa trái thiêng liêng. Nói đến đây, không thể nào chúng ta quên lời cảm tạ Thiên Chúa, bởi ơn Ngài không như chúng ta đánh giá cho thang điểm theo tiêu chuẩn của chúng ta, nhưng cho đến lúc này chúng ta phải chân thành cảm tạ ơn Chúa, vì giờ phút này Chúa vẫn cho ta một cơ hội mới.

Vậy, tâm tình tạ ơn Chúa lúc này đòi hỏi chúng ta làm gì cho một năm sắp tới?

• Thánh Phaolô chỉ dạy ta theo gương ngài: “Ơn Chúa ban cho tôi đã không vô hiệu” (1Cr 15,10). Ước gì đó là quyết tâm của chúng ta trong cơ hội mới Chúa ban hôm nay, đón lấy ơn Chúa ban và làm sinh lợi.

• Thánh Phaolô còn dạy: “Hãy vui mừng luôn mãi và cầu nguyện không ngừng. Hãy tạ ơn Chúa trong mọi hoàn cảnh” (1Th 5,16). Tạ ơn Chúa trong mọi hoàn cảnh là điều đẹp lòng Thiên Chúa và là cách thể hiện đức tin vào Thiên Chúa. Ước gì mọi gia đình hằng ngày tụ họp nhau thờ phượng và tạ ơn Chúa trong mọi hoàn cảnh. Ước gì tạ ơn Chúa là bài ca không bao giờ quên của mọi người và mọi gia đình kitô hữu.

Trong tâm tình tạ ơn chúng ta thân thưa với Chúa:

    Con tạ ơn Cha vì những ơn Cha ban cho con,

        Những ơn con thấy được,

   Và những ơn con không nhận là ơn.

       Con biết rằng con đã nhận được nhiều ơn hơn con tưởng,

   biết bao ơn mà con nghĩ là chuyện tự nhiên

  Con thường đau khổ

 Vì những gì Cha không ban cho con,

và quên rằng đời con được bao bọc bằng ân sủng.

     Tạ ơn Cha

    Vì những gì Cha cương quyết không ban

Bởi lẽ điều đó có hại cho con,

hay vì Cha muốn ban cho con một ơn lớn hơn.

   Xin cho con vững tin vào tình yêu Cha

  Dù con không hiểu hết những gì Cha làm cho đời con.

WGPKT(19/01/2023) KONTUM