Cuộc Đối Thoại Giữa Đức Thánh Cha Lêô XIV Và Người Trẻ Trong Đêm Canh Thức Năm Thánh
Cuộc Đối Thoại Giữa Đức Thánh Cha Lêô XIV Và Người Trẻ Trong Đêm Canh Thức Năm Thánh
Tình bạn, can đảm lựa chọn, lời mời gọi làm việc thiện, giá trị của sự thinh lặng… là những chủ đề được trao đổi giữa Đức Lêô XIV và những người trẻ tại Tor Vergata, đỉnh cao của Năm Thánh dành cho Giới trẻ, trong buổi canh thức cầu nguyện vào thứ Bảy ngày 2 tháng 8 năm 2025. Dưới đây toàn văn các câu hỏi của các bạn trẻ và các câu trả lời của Đức Thánh Cha.
Câu hỏi 1 – Tình bạn
Trọng kính Đức Thánh Cha, con tên là Dulce María, năm nay con 23 tuổi và con đến từ Mêxicô. Con đến đây với tư cách là người phát ngôn cho một thực tế mà người trẻ đang cảm nghiệm ở rất nhiều nơi trên thế giới. Trọng kính Đức Thánh Cha, chúng con là con cái của thời đại này. Chúng con sống trong một nền văn hóa đang định hình mỗi người mà chúng con không hay biết; đó là nền văn hóa được đánh dấu bởi công nghệ, đặc biệt bởi mạng xã hội. Chúng con thường thích thú về việc có nhiều bạn bè và tạo ra được những mối liên hệ thân thiết, nhưng đồng thời chúng con cũng đang không ngừng cảm nghiệm được những hình thức cô đơn khác nhau. Chúng con gần gũi và kết nối với rất nhiều người, thế nhưng chúng không phải là những mối tương quan lâu bền và đích thực, mà đúng hơn chỉ chóng qua và thường hão huyền. Trọng kính Đức Thánh Cha, câu hỏi của con là: làm thế nào chúng con có thể tìm được tình bạn đích thực và tình yêu chân thành vốn sẽ dẫn chúng con đến niềm hy vọng đích thực? Làm thế nào đức tin có thể giúp chúng con dựng xây tương lai đời mình?
Các bạn trẻ thân mến, những mối tương quan nhân loại, tương quan của chúng ta với người khác thật cần thiết cho từng người chúng ta, bắt đầu với việc tất cả mọi người trên thế giới đều được sinh ra như là con cái của ai đó. Cuộc sống của chúng ta bắt đầu với một mối ràng buộc, và nhờ những mối tương quan ấy mà chúng ta lớn lên. Trong tiến trình này, nền văn hóa đóng một vai trò nền tảng: nó như thể thấu kính mà qua đó chúng ta thấu hiểu chính mình và hiểu được thế giới. Tựa như cuốn từ điển, mọi nền văn hóa đều chứa đựng những lời cao nhã lẫn những lời tầm thường, những giá trị và cả những sai lỗi mà chúng ta phải học biết hầu có thể nhận ra. Bằng cách say mê tìm kiếm sự thật, chúng ta không chỉ tiếp nhận một nền văn hóa, mà còn biến đổi nó qua những chọn lựa mà mình đưa ra. Quả vậy, sự thật chính là mối dây nối kết ngôn từ với sự vật và tên gọi với khuôn mặt. Trái lại, sự dối trá làm chia tách những yếu tố ấy và dẫn đến xáo trộn cũng như hiểu lầm.
Ngày nay, giữa nhiều sự nối kết văn hóa đặc trưng hóa cuộc sống của chúng ta, mạng xã hội và internet đã trở thành “một cơ hội đặc biệt cho việc đối thoại, gặp gỡ và trao đổi giữa con người, cũng như tiếp cận với thông tin và tri thức” (Phanxicô, Christus Vivit, 87). Tuy nhiên, những công cụ này trở nên sai lệch khi chúng bị kiểm soát bởi chủ nghĩa thương mại và các lợi ích gây phá vỡ những mối tương quan của chúng ta. Về điều này, Đức Giáo hoàng Phanxicô gợi nhắc rằng đôi khi ‘những cơ chế truyền thông, quảng cáo và mạng xã hội ấy có thể được dùng để biến chúng ta thành những con người uể oải, lệ thuộc vào chủ nghĩa tiêu thụ’ (Christus Vivit, 105). Khi đó, các mối tương quan của chúng ta trở nên rối bời, bồn chồn hoặc bất ổn. Hơn nữa, như các con biết, ngày nay có những thuật toán nói cho chúng ta biết mình nên xem gì, nghĩ gì, và ai nên là bạn của chúng ta. Và vì thế, tương quan của chúng ta trở nên hỗn độn, có khi lại đầy lo âu. Khi một công cụ kiểm soát ai đó, thì người ấy trở thành công cụ: một loại hàng hóa trên thị trường, và đổi lại, một món hàng. Chỉ những tương quan chân thành và những kết nối bền chặt mới có thể dựng xây những đời sống tốt.
Các bạn trẻ quý mến, mỗi người tự bản chất đều khát khao một cuộc sống tốt đẹp, như thể lá phổi cần đến không khí, nhưng để tìm được nó thật khó làm sao! Tìm được tình bạn đích thực thật khó biết dường nào! Nhiều thế kỷ trước, Thánh Augustinô đã hiểu thấu khát khao thẳm sâu nhất trong lòng chúng ta, niềm khao khát nơi trái tim mỗi người, mà chẳng cần đến sự phát triển công nghệ của ngày hôm nay. Ngài cũng đã có một thời trẻ đầy trăn trở, nhưng ngài không chấp nhận cái tầm thường, ngài không làm lặng im tiếng kêu than trong lòng mình. Thánh Augustinô đã tìm kiếm sự thật, một sự thật vốn không làm thất vọng và vẻ đẹp không hoen úa. Và làm thế nào ngài tìm thấy nó? Làm thế nào ngài tìm được tình bạn đích thực và một tình yêu có thể gởi trao niềm hy vọng? Bằng cách tìm Đấng đã đang kiếm tìm ngài, qua việc tìm thấy Chúa Giêsu Kitô. Làm thế nào ngài dựng xây tương lai đời mình? Bằng cách bước theo Đấng đã luôn trở nên người bạn của ngài. Nói theo lời của thánh nhân, tình bạn không ở đâu tín trung cho bằng ở nơi Chúa Kitô. Thánh Augustinô nói với chúng ta rằng chẳng có tình bạn chân thành nếu nó không ở trong Chúa Kitô. Và tình bạn đích thực luôn ở trong Chúa Giêsu Kitô với sự thật, tình yêu và sự tôn trọng. Chỉ nơi Người, tình bạn mới có thể trở nên hạnh phúc và trường tồn (cf. Against Two Letters of the Pelagians I, I, 1). Thánh Augustinô nói với chúng ta: người nào yêu mến Thiên Chúa nơi bạn hữu của mình, thì mới thật sự yêu thương bạn hữu của mình (x. Bài giảng 336). Tình bạn với Chúa Kitô, vốn hình thành nên nền tảng đức tin, không chỉ là một trong nhiều sự trợ lực khác để dựng xây tương lai; nó còn là ngôi sao dẫn lối chỉ đường của chúng ta. Theo Chân phước Pier Giorgio Frassti, sống mà không có đức tin, không có gia sản để bảo vệ, không có một sự chiến đấu kiên trì cho sự thật, thì không phải là sống, mà chỉ là tồn tại (cf. Letters, 27 February 1925). Chính khi tình bạn của chúng ta phản chiếu mối dây liên kết sâu sắc này với Đức Giêsu thì chúng mới thật sự trở nên chân thành, quảng đại và đích thực.
Các bạn trẻ thân mến, hãy yêu thương nhau! Yêu thương nhau trong Chúa Kitô! Hãy học cách nhìn thấy Đức Giêsu nơi người khác. Tình bạn thực sự có thể thay đổi thế giới. Tình bạn chính là con đường dẫn đến hòa bình.
Câu hỏi thứ 2 – Can đảm để chọn lựa
Trọng kính Đức Thánh Cha, con là Gaia. Con đến từ Italia và năm nay con 19 tuổi. Tối hôm nay, tất cả chúng con, những người trẻ hiện diện ở đây, muốn nói chuyện với Đức Thánh Cha về những ước mơ, niềm hy vọng lẫn những nỗi hoài nghi của chúng con. Trọng kính Đức Thánh Cha, những năm tháng của chúng con được đánh dấu bởi những quyết định quan trọng khi chúng con đối diện với những chọn lựa sẽ định hình tương lai đời mình. Tuy nhiên, vì bầu khí bất định đang bủa vây chúng con, nên chúng con bị cám dỗ trì hoãn lại, và bị nỗi sợ về một tương lai bấp bênh làm cho tê liệt. Chúng con biết rằng chọn lựa nghĩa là từ bỏ thứ gì đó khác và điều này trở thành chướng ngại cho chúng con. Mặc dù thế, chúng con ý thức rằng niềm hy vọng chỉ cho thấy những mục tiêu đạt được, ngay cả khi chúng được đánh dấu bởi tính tạm thời của khoảnh khắc hiện tại.
Trọng kính Đức Thánh Cha, chúng con muốn hỏi Đức Thánh Chai: chúng con tìm thấy ở đâu sự can đảm để chọn lựa? Làm thế nào để chúng con có thể trở nên can đảm và sống cuộc mạo hiểm của tự do, đưa ra những chọn lưa căn bản và đầy ý nghĩa?
Cảm ơn con vì câu hỏi này. Câu hỏi là, chúng ta có thể tìm được sự can đảm để chọn lựa và đưa ra những quyết định khôn ngoan ở đâu? Chọn lựa là một hành vi cơ bản của con người. Nhìn kỹ, chúng ta nhận ra rằng đó không chỉ là vấn đề lựa chọn điều gì đó, nhưng là chọn lựa một ai đó. Khi chúng ta chọn lựa, theo nghĩa chặt, chúng ta quyết định xem mình muốn trở thành ai. Chọn lựa quan trọng nhất chính là chọn lựa về hướng đi đời mình: các con muốn trở thành kiểu người nam nào? Đâu là kiểu người nữ mà các con muốn trở thành? Các bạn trẻ thân mến, chúng ta học cách chọn lựa qua những thử thách của cuộc sống, nhưng trên hết qua việc nhớ rằng chúng ta đã được chọn lựa. Thực tại này phải được khám phá và nuôi dưỡng. Chúng ta đã nhận lãnh sự sống như một quà tặng, mà không phải chọn lựa nó! Sự hiện hữu của chúng ta chẳng phải bắt nguồn từ quyết định của bản thân, nhưng từ một tình yêu cần đến chúng ta. Trong suốt cuộc đời, những ai giúp chúng ta nhận ra và làm mới lại ân sủng này qua những chọn lựa của chúng ta chứng tỏ họ là những bạn hữu thực sự của chúng ta.
Các bạn trẻ thân mến, các con đã vừa nói rõ: “Chọn lựa nghĩa là từ bỏ thứ gì đó khác và điều này trở thành chướng ngại cho chúng con”. Để được tự do, chúng ta cần khởi đi từ nền móng kiên vững, từ đá tảng nâng đỡ bước chân chúng ta. Tảng đá này chính là tình yêu đi trước chúng ta, khiến chúng ta ngạc nhiên và lớn lao hơn chúng ta vô cùng: tình yêu của Thiên Chúa. Vì vậy, trước Thiên Chúa, hãy chọn lựa trở thành sự phán xét vốn chẳng lấy đi điều gì, nhưng luôn đưa dẫn đến lợi ích lớn lao nhất.
Sự can đảm để chọn lựa phát xuất từ tình yêu, mà Thiên Chúa biểu lộ cho chúng ta nơi Đức Kitô. Chính Người đã yêu thương chúng ta với trọn vẹn chính mình, cứu độ thế giới và vì thế tỏ cho chúng ta thấy rằng sự tự hiến chính là đường dẫn tới sự viên mãn của chúng ta. Vì lẽ này, cuộc gặp gỡ với Đức Giêsu đáp ứng lại những khát vọng sâu xa nhất trong lòng chúng ta, bởi vì Đức Giêsu chính là tình yêu của Thiên Chúa làm người.
Cách đây 25 năm, ngay tại nơi chúng ta đang đứng giờ đây, Thánh Gioan Phaolô II đã trình bày về chủ đề này, khi nói: “Thật ra, chính Đức Giêsu là Đấng mà các con kiếm tìm khi các con mơ về hạnh phúc; Ngài đang chờ đợi các con khi chẳng có gì khác mà các con tìm thấy có thể làm các con thỏa lòng; Ngài là vẻ đẹp mà các con bị lôi cuốn; chính Ngài là Đấng khơi lên nơi các con niềm khao khát về sự viên mãn vốn sẽ không cho phép các con bằng lòng với sự thỏa hiệp; chính Ngài thúc bách các con lột bỏ chiếc mặt nạ của một đời sống giả tạo; chính Ngài đọc được trong lòng các con những chọn lựa chân thành nhất, những chọn lựa mà người khác cố gắng ngăn cản” (Đêm Canh thức Ngày Giới Trẻ Thế giới lần thứ 15, ngày 19 tháng 8 năm 2000). Để rồi, nỗi sợ hãi sẽ nhường chỗ cho niềm hy vọng, bởi vì chúng ta chắc chắn rằng Thiên Chúa sẽ hoàn tất những gì Người đã khởi sự.
Chúng ta nhận ra sự tín trung của Chúa nơi lời nói của những ai thật sự yêu thương, bởi vì họ đã được yêu thương thật sự. “ Lạy Chúa, Chúa là sự sống của con ”: đây là những gì mà một linh mục và một nữ tu đã thưa lên với trọn niềm vui và sự tự do hoàn toàn, “ Lạy Chúa, Chúa là sự sống của con ”. “Anh sẽ nhận em làm vợ của anh và em sẽ nhận anh làm chồng của em”: đây chính là lối nói biến tình yêu của một người nam và một người nữ trở thành dấu chỉ hữu hiệu của tình yêu Thiên Chúa trong hôn nhân. Đây là những chọn lựa đầy ý nghĩa, triệt để: Hôn nhân, các Chức Thánh và Đời sống Thánh Hiến. Chúng diễn tả món quà tự hiến cách tự do và nhưng không làm cho chúng ta thật sự hạnh phúc. Đó là nơi chúng ta tìm được hạnh phúc, khi chúng ta học cách trao ban chính mình, tự hiến vì người khác.
Những chọn lựa này mang lại ý nghĩa cho cuộc đời chúng ta, biến đổi chúng trở nên họa ảnh của tình yêu hoàn hảo – tình yêu đã tạo dựng và cứu chuộc chúng khỏi mọi sự dữ, ngay cả cái chết. Cha nói điều này hôm nay, khi nghĩ về hai bạn nữ trẻ, María, từ Tây Ban Nha, 20 tuổi, và Pascale, từ Ai Cập, 18 tuổi. Cả hai chọn đến Rôma nhân Năm Thánh của Giới Trẻ, và cả hai đã qua đời trong những ngày này. Chúng ta hãy cùng nhau cầu nguyện cho họ; chúng ta cũng hãy cầu nguyện cho gia đình, bạn bè và cộng đoàn của họ. Xin Chúa Giêsu Phục Sinh đón nhận họ vào trong sự bình an và hoan lạc của Nước Người. Và cha cũng muốn xin các con cầu nguyện cho một người bạn khác, một thanh niên trẻ người Tây Ban Nha, Ignacio Gonzalvez, vừa được đưa vào bệnh viện ‘Bambino Gesù’. Chúng ta hãy cầu nguyện cho anh và cho sức khỏe của anh.
Hãy tìm được lòng can đảm để đưa ra những chọn lựa khó khăn và thưa với Chúa Giêsu: “ Lạy Chúa, Chúa là sự sống của con ”. “Lạy Chúa, Chúa là sự sống của con”. Cảm ơn các con.
Câu hỏi thứ 3 – Tiếng gọi làm điều thiện
Trọng kính Đức Thánh Cha, tên con là Will. Con 20 tuổi và đến từ Hoa Kỳ. Con muốn hỏi Đức Thánh Cha một câu hỏi thay mặt cho rất nhiều người trẻ ngoài kia đang khao khát, trong lòng mình, một điều gì đó sâu thẳm hơn. Chúng con bị lôi cuốn vào đời sống nội tâm, dù thoạt nhìn, chúng con bị xét như là một thế hệ thiếu suy nghĩ và hời hợt. Sâu thẳm bên trong, chúng con cảm thấy bị lôi cuốn trước cái đẹp và sự thiện như là những nguồn chân lý. Giá trị của sự thinh lặng, như trong Đêm Canh thức này, hấp dẫn chúng con, ngay cả những lúc nó khiến chúng con sợ hãi bởi cảm giác trống rỗng. Trọng kính Đức Thánh Cha, con muốn hỏi Đức Thánh Cha: làm thế nào chúng ta có thể thực sự gặp gỡ Chúa Phục Sinh trong cuộc sống của mình và dám chắc về sự hiện diện của Ngài ngay cả giữa những thử thách và vô định?
Để khai mở Năm Thánh này, Đức Giáo hoàng Phanxicô đã công bố văn kiện mang tên Spes non confudit, nghĩa là ‘Đức cậy không làm thất vọng’. Trong văn kiện ấy, ngài viết: “Niềm hy vọng nơi tâm hồn mỗi người như nỗi khao khát và chờ đợi những điều tốt đẹp sẽ đến” (Spes non confudit, 1). Trong Kinh Thánh, từ ‘trái tim’ thường đề cập đến một sự hiện diện thẳm sâu nhất của con người, bao gồm cả lương tâm của chúng ta. Sự hiểu biết của chúng ta về điều gì là tốt, phản ánh cách mà lương tâm của mỗi người đã được hình thành bởi những con người trong cuộc đời mình; những người tử tế với chúng ta, lắng nghe chúng ta bằng tình yêu, những người giúp đỡ chúng ta. Những người ấy đã giúp nuôi dưỡng chúng ta trong sự thiện, và vì thế, hình thành nên lương tâm của chúng ta hầu kiềm tìm điều tốt lành trong những chọn lựa thường ngày của chúng ta.
Các bạn trẻ quý mến, Chúa Giêsu là người bạn luôn đồng hành với chúng ta trong việc đào tạo lương tâm. Nếu các con thật sự muốn gặp gỡ Chúa Phục Sinh, thì hãy lắng nghe lời của Ngài, chính là Tin Mừng cứu độ. Ngẫm suy về lối sống của mình, và kiếm tìm công bình để dựng xây một thế giới nhân văn hơn. Hãy phục vụ người nghèo, và nhờ đó làm chứng cho điều tốt lành mà chúng ta sẽ luôn muốn nhận lãnh từ người thân cận của mình. Hãy kết hiệp với Chúa Giêsu Kitô trong Bí tích Thánh Thể. Hãy thờ lạy Chúa Kitô trong Phép Thánh Thể, nguồn mạch sự sống vĩnh cửu. Hãy học hỏi, làm việc và yêu thương theo gương mẫu của Chúa Giêsu, Thầy nhân lành luôn bước đi bên cạnh chúng ta.
Khi tìm kiếm điều tốt lành, chúng ta hãy cầu xin Ngài ở mỗi bước đi: xin ở lại với chúng con, lạy Chúa (x. Lc 24, 29). Xin ở lại với chúng con, bởi không có Ngài chúng con chẳng thể làm điều tốt lành chúng con ước muốn. Chúa muốn điều tốt lành cho chúng con; thật vậy, Chúa chính là sự tốt lành của chúng con. Những ai gặp gỡ Ngài cũng muốn người khác gặp gỡ Chúa, bởi vì lời Ngài là ánh sáng sáng ngời hơn bất cứ vì sao nào khác, soi chiếu ngay cả trong màn đêm tăm tối nhất. Đức Giáo hoàng Bênêđíctô XVI muốn nói rằng những ai tin thì chẳng bao giờ cô độc. Nói cách khác, chúng ta gặp gỡ Đức Kitô trong Giáo Hội, tức trong sự hiệp thông của những ai thành tâm kiếm tìm Ngài. Chính Chúa quy tụ chúng ta cùng với nhau để làm nên một cộng đoàn, không chỉ bất cứ cộng đoàn nào, nhưng là một cộng đoàn những người tin luôn nâng đỡ nhau. Thế giới cần đến những sứ giả Tin Mừng, là những chứng nhân của công lý và hòa bình đến dường nào! Tương lai cần những người nam người nữ, là những chứng nhân của niềm hy vọng đến dường nào! Hỡi những người trẻ, đây là nhiệm vụ mà Chúa Phục Sinh trao phó cho từng người chúng con!
Thánh Augustinô từng viết: “Chính Chúa thúc giục con người tìm sự vui thỏa trong việc ca ngợi Ngài, vì Chúa đã tạo dựng chúng con cho Chúa, nên tâm hồn chúng con khắc khoải không ngừng cho tới khi được nghỉ yên trong Chúa”. Lạy Chúa, con sẽ kiếm tìm Chúa… và việc kêu cầu Chúa chính là hành vi đức tin con đặt nơi Chúa” (Tự thuật, I, 1). Theo sau những lời ấy của thánh Augustinô, và để trả lời câu hỏi của các con, cha muốn mời gọi mỗi người chúng con, những người trẻ quý mến, hãy thưa lên với Chúa: “Lạy Chúa Giêsu, con tạơn Chúa vì đã kêu gọi con. Ước nguyện của con là luôn được ở lại như một trong những bạn hữu của Chúa, để khi ôm lấy Chúa, con cũng có thể trở nên người bạn đồng hành trên cuộc hành trình đối với bất cứ ai mà con gặp gỡ. Chúa ôi, xin ban ơn để những ai gặp con có thể gặp được Chúa, dẫu con vẫn còn những giới hạn và yếu đuối”. Qua việc cầu nguyện những lời này, cuộc đối thoại của chúng ta sẽ tiếp tục mỗi khi chúng ta nhìn vào Chúa chịu đóng đinh, vì tâm hồn của chúng ta sẽ được kết hiệp với Ngài. Mỗi khi chúng ta thờ lạy Chúa Kitô trong Bí tích Thánh Thể, tâm hồn chúng ta sẽ được kết hiệp với Ngài. Sau cùng, lời cầu nguyện của cha dành cho các con chính là xin cho các con có thể kiên vững trong đức tin, với niềm vui và lòng can đảm! Và chúng ta có thể thưa lên: “Lạy Chúa Giêsu,chúng con tạ ơn Chúa vì đã yêu thương chúng con”. Lạy Chúa, xin ở lại với chúng con!
